ဒီဇင်ဘာ (၂၀) ရက်တမ်း​ချင်း​ (သို့​မဟုတ်) ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ကဗျာ

ဒီဇင်ဘာ (၂၀) ရက်တမ်း​ချင်း​ (သို့​မဟုတ်) ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ကဗျာ
​ေမာင်​ေလး​ေအာင်

တင်း​တင်း​ကိုက်ထား​တဲ့​
ငါ့​ရဲ့​နှုတ်ခမ်း​ဟာ
ြဗန်း​ကနဲ ကွဲထွက်
​ေသွး​အစက်စက် စီး​လိမ့်​လာတယ်
ငါ အံြကိတ်ြပီး​
လက်သီး​ကို တင်း​တင်း​ဆုပ်မိတယ်
ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ်
ရဲ​ေဘာ်ဟာ
ဒီ​ေနရာမှာ ကျဆံုး​သွား​ခဲ့​တယ်။


ကတ္တရာလမ်း​ကိုခွာ
ရာဇဝင်ရုပ်​ေရး​အရ
သု​ေတသနလုပ်ရင်
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​
နီြမန်း​တဲ့​ ဂုဏ်ပုဒ်ကို ​ေတွ့​ရမယ်။

ဘယ်သူ​ေတွ ြငင်း​နိုင်မလဲ
စီး​ဝင်ခဲ့​တဲ့​ ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ေသွး​ေတွအ​ေြကာင်း​။

သင်း​တို့​တ​ေတွက
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ဂုဏ်အထူး​ထူး​ကို
​ေဖာ်ကျူး​ဖို့​ ြငင်း​ဆန်ြကတယ်။

ဘယ်သူ​ေတွရှိဦး​မလဲ
ရဲ​ေဘာ်မုန်း​ခဲ့​တဲ့​သူ​ေတွ​ေပါ့​
သင်း​တို့​အမုန်း​ကို
ရဲ​ေဘာ်က စိမ်း​ကား​တဲ့​ အြပံုး​နဲ့​
ြပံုး​မှာပဲ ယံုတယ်။

စပါတာကပ်(စ်)ရဲ့​ဂုဏ်​ေရာင်
ကုန်း​ေဘာင်သူပုန်
ဂဠန်ဆရာစံ
ငုယင်ဗန်ထရွိုင်း​
အတိုင်း​မသိ​ေသာ
​ေချ​ေဂွဗား​ရား​ ... စ​ေသာ
အာဇာနည်​ေထာင်​ေသာင်း​တို့​နှင့်​အတူ
ရဲ​ေဘာ်ဟာ နီရဲဝင်း​လက်ခဲ့​တယ်။

ြပည်သူချစ်တဲ့​
အာဇာနည်အနှစ်ဟာ
နုပျိုစိမ်း​လန်း​ေနမှာပဲ
မုချယံုတယ်။

ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် ရဲ​ေဘာ်
ဒီ​ေနရာမှာ တို့​ဟာ
စာရွက်​ေတွ အတူတူ​ေဝခဲ့​ဖူး​တယ်။

ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် ရဲ​ေဘာ်
ဒို့​ဟာ ဒီ​ေနရာမှာ
ရဲ​ေဘာ်ကို အြကိမ်ြကိမ် ဂုဏ်ြပုခဲ့​ဖူး​တယ်။

ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​အခန်း​ဆက်တိုက်ပွဲ
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ တရား​တဲ့​ တိုက်ပွဲ​ေတွအ​ေြကာင်း​
ဒီ​ေနရာကိုလာြပီး​
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ စီး​ခဲ့​တဲ့​
နီရဲတဲ့​ ​ေသွး​စက်​ေတွ​ေပါ်မှာ
ငါ့​ရဲ့​ ြဖူ​ေရာ်​ေနတဲ့​ မျက်ရည်နဲ့​
သူရသတ္တိမဲ့​တဲ့​ ရှိုက်သံနဲ့​
ဂုဏ်အခန်း​ခန်း​ကို
ညစ်နွမ်း​ေအာင် ငါမလုပ်ဘူး​။

ကဗျာတပုဒ်
ဟုတ်တယ် ငါ့​ရဲ့​ကဗျာတပုဒ်
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ဂုဏ်ပုဒ်ကို ​ေဖာ်ထုတ်ဖို့​
ြကိုး​စား​တဲ့​ ကဗျာတပုဒ်။

လက်ခံပါ ရဲ​ေဘာ်
​ေအာ်ဟစ်ြပီး​ ငါပန်ြကား​တယ်။

ြပန်ြငင်း​ပါရ​ေစ
ဒီကဗျာဟာ ငါ့​ရဲ့​ကဗျာမဟုတ်ဘူး​။

ဖတ်ြကည့်​စမ်း​ေလ
စီး​ဆင်း​ခဲ့​တဲ့​ ​ေသွး​စက်​ေတွရယ်
ဘယ်သူ့​ေသွး​လဲ
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ ပူ​ေနွး​တဲ့​ ​ေသွး​
မခန်း​ေြခာက်​ေသး​တဲ့​ ​ေသွး​ေတွ
အို ... ... ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ေသွး​အစက်စက်နဲ့​
ရဲရဲလက်လက်
သီယှက်ထား​တဲ့​
ရဲ​ေဘာ်ရဲ့​ကဗျာပါလား​။ ။

​ေမာင်​ေလး​ေအာင်

လူထုဦး​လှ

ပဲခူး​တိုင်း​၊​ ​ေညာင်​ေလး​ပင်ြမို့​နယ်၊​ ပုစွန်​ေြမာင်း​ရွာတွင် အဖ ကုန်သည်ဦး​ပု၊​ အမိ ​ေဒါ်ခိုင်တို့​က ၁၉၁ဝြပည့်​ နှစ်၊​ ဇန်နဝါရီလ ၁၉ ရက်၊​ ဗုဒ္ဓဟူး​ေန့​ နံနက် ရး​၄၅ နာရီတွင် ​ေမွး​ဖွား​ခဲ့​သည်။ ​ေမွး​ချင်း​ ၃ ​ေယာက်တွင် အငယ်ဆံုး​ ြဖစ်သည်။ အမည်ရင်း​မှာ ​ေမာင်လှြဖစ် သည်။
ပုဇွန်​ေြမာင်း​ရွာ ဆရာဦး​ေဖခိုင်​ေကျာင်း​တွင် ၄ တန်း​ထိ ပညာသင်ခဲ့​။
၁၉၂၆ - ​ေညာင်​ေလး​ပင်ြမို့​ အာ၊​စီ၊​အမ် (ရိုမန်ကက်သလစ် သာသနာြပု) ​ေကျာင်း​မှ ၇ တန်း​ေအာင်။
၁၉၃၀ - ရန်ကုန်အစိုး​ရ အထက်တန်း​ေကျာင်း​မှ ၁၀ တန်း​ ​ေအာင်၊​ ဆယ်တန်း​ေအာင်ြပီး​ စာရင်း​ကိုင်စာ​ေရး​ သင်တန်း​တက်ခဲ့​၊​ သင်တန်း​တက်ရင်း​မှ လူငယ်များ​ြကီး​ပွား​ေရး​အသင်း​ သတင်း​များ​ကို သတင်း​စာများ​သို့​ ​ေပး​ပို့​ ​ေရး​သား​ခဲ့​။
၁၉၃၁ - ြမူနီစီပယ်တွင် ​ေဘာလံုး​သမား​တစ်ဦး​အြဖစ်၊​ ရာြပတ်အင်စပက်​ေတာ်ဝင်လုပ်ခဲ့​သည်။ လူငယ်များ​ ြကီး​ပွား​ေရး​အသင်း​သို့​ ဝင်​ေရာက်ခဲ့​။ လူငယ်များ​ ြကီး​ပွား​ေရး​အသင်း​တိုက် စာြကည့်​တိုက်မှူး​။ လူငယ်များ​ြကီး​ပွား​ ​ေရး​အသင်း​ ည​ေကျာင်း​ဆရာ။

၁၉၃၂ - ''ြကီး​ပွား​ေရး​လမ်း​ညွှန်'' မဂ္ဂဇင်း​ထုတ်​ေဝသည့်​အခါ စာစ​ေရး​ခဲ့​။
၁၉၃၃ - ြကီး​ပွား​ေရး​မဂ္ဂဇင်း​ကို ဦး​စီး​ထုတ်​ေဝခဲ့​။
၁၉၃၇ - စာ​ေပနှင့်​လူထုလူတန်း​စား​ အဖွဲ့​အစည်း​များ​တွင် ပါဝင်ခဲ့​။ စာ​ေရး​ဆရာအသင်း​အမှု​ေဆာင်။
၁၉၃၈ - မန္တ​ေလး​အာဇာနည် ၁၇ ဦး​ ဈာပနသို့​ စာ​ေရး​ဆရာအသင်း​ ကိုယ်စား​လှယ်အြဖစ် တက်​ေရာက်ခဲ့​၊​ ''ဆိုဗီ ယက်ရုရှား​'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၃၉ - နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် ​ေဒါ်အမာနှင့်​လက်ထပ်ခဲ့​။
၁၉၄၀ - ြကီး​ပွား​ေရး​မဂ္ဂဇင်း​ကို မန္တ​ေလး​သို့​ေြပာင်း​ေရွှ့​ထုတ်​ေဝ။ စစ်အတွင်း​၌ မဂ္ဂဇင်း​ရပ်ဆိုင်း​ထား​ြပီး​ ကိုယ်ပိုင် စာအုပ်များ​ ရိုက်နှိပ်ထုတ်​ေဝခဲ့​သည်။ ထိုကာလအထိ ''ြကီး​ပွား​ေရး​ေမာင်လှ'' ''ြကီး​ပွား​ေရး​အယ်ဒီတာ​ေမာင်လှ'' က​ေလာင်အမည်များ​ကိုအသံုး​ြပုခဲ့​၊​''ထိပ်ဆံုး​သို့​'' စာအုပ်ထွက်ခဲ့​။
၁၉၄၂-၄၄ - ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ြကီး​အတွင်း​ ကပိုင်ရွာသို့​ ​ေခတ္တ​ေြပာင်း​ေရွှ့​ေနထိုင်ြပီး​ စာအုပ်ထုတ်​ေဝ​ေရး​လုပ်ငန်း​ များ​ ဆက်လက်လုပ်​ေဆာင်ခဲ့​သည်။
၁၉၄၂-တွင် ''ရွှံ့​ နှင့်​စစ်သား​'' ''ပန်း​နှင့်​ စစ်သား​'' စာအုပ်များ​ထွက်ခဲ့​။
၁၉၄၃ - ဂျပန်​ေခတ်စာ​ေရး​ဆရာအသင်း​ အ​ေဝး​ေရာက်အမှု​ေဆာင်။ အာရှလူငယ်အသင်း​ ခရိုင်ဥက္ကဌ။
၁၉၄၅ - အထက်ဗမာနိုင်ငံ ဖ့​ဆ့​ပ့​လ အဖွဲ့​ဝါဒြဖန့်​ချိ​ေရး​မှူး​။ ''လူထုဂျာနယ်'' ၁၅ ရက်တစ်ြကိမ်ထုတ် ထုတ်​ေဝ။
၁၉၆၀ - ​ေမ ၁၀ တွင် လူထုသတင်း​စာ ြပန်ထွက်ခဲ့​။ ''စစ်, အချစ်နှင့်​ေထာင်'' စာအုပ်ထွက်။ အဂင်္လန်၊​ ြပင်သစ် နှင့်​ အ​ေနာက်ဂျာမနီသို့​ သွား​ေရာက်ခဲ့​။
၁၉၆၂ - ''ကရင်ပံုြပင်များ​'' စထွက်။ အင်ဒိုနီး​ရှား​နိုင်ငံသို့​ သွား​ေရာက်ခဲ့​ ''ဂျပန်ြပည် တစ်​ေခါက်'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၆၃ - ''ရခိုင်​ေကျး​လက်ပံုြပင်များ​'' စထွက်။ (ယင်း​စာအုပ်ြဖင့်​ ၁၉၆၃-ခုနှစ် စာ​ေပဗိမာန် အနုပညာဆိုင်ရာစာ ​ေပဆု က​ေလး​သူငယ်ဆိုင်ရာစာ​ေပ ဒုတိယဆုရ)။ ''အင်ဒိုနီး​ရှား​ အ​ေနာက်မှအ​ေရှ့​သို့​'' စာအုပ်ထွက်။ ''သတင်း​စာ များ​သည် သမိုင်း​ကို ​ေြပာ​ေနြကသည်'' စထွက်။
၁၉၆၄ - ''မွန်ပံုြပင်'' စထွက်။ ''စာ​ေပနှီး​ေနှာဖလှယ်ပွဲ'' စာတမ်း​များ​ (အြခား​ ၇-ဦး​နှင့်​ပူး​တွဲ)ထွက်။
၁၉၆၅ - ''ြမန်မာပံုြပင်များ​'' စထွက်။ ''​ေသာင်း​ေြပာင်း​ေထွလာ ​ေရး​ချင်ရာရာ'' ထွက်။
၁၉၆၇ - လူထုသတင်း​စာ ရပ်စဲခံရသည်။ '' နာဂ​ေတာင်တန်း​တ​ေစ့​တ​ေစာင်း​'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၆၈ - ''သတင်း​စာများ​ေြပာြပတဲ့​ စစ်တွင်း​ ြမန်မာြပည်'' (၄-တွဲ) ထွက်။ ''လီဆူး​ပံုြပင်များ​'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၆၉ - ''သတင်း​စာများ​ ​ေြပာြပတဲ့​ စစ်ြပီး​စ ြမန်မာြပည်'' (ပ-တွဲ) ထွက်။
၁၉၇၀ - ''ရဝမ်ပံုြပင်များ​''၊​ ''ကျွန်​ေတာ်ြဗူရိုကရက်''၊​ ကျွန်​ေတာ် စတီး​ ပွဲစား​'' စာအုပ်များ​ထွက်။
၁၉၇၁ - ''လိုင်း​ေနာက်နာဂပံုြပင်များ​'' ထွက်။ ''ကျွန်​ေတာ်သတင်း​ေထာက်'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၇၂ - ''ကျွန်​ေတာ်ြမင်း​သမား​''၊​ ကျွန်​ေတာ်​ေလှသူြကီး​'' စာအုပ်ထွက်။
၁၉၇၅ - ''စား​စရာဆန်''၊​ ကျွန်​ေတာ်သံလွင်​ေဖာင်စီး​'' စာအုပ်များ​ထွက်။
၁၉၇၇ - ''အရက်သမား​အမှား​တစ်​ေထာင်'' ထွက်။
၁၉၈၂ ဩဂုတ် ၇ ရက်​ေန့​ နံနက် ဂး​၁၅နာရီတွင် မန္တ​ေလး​ြမို့​ ၌ ကွယ်လွန်ခဲ့​သည်။
ထင်ရှား​သည့်​စာအုပ်အချို့​
(၁) ​ေထာင်နှင့်​လူသား​ (စာ​ေပဗိမာန်ဆုရ)
(၂) စစ်, အချစ်နှင့်​ေထာင်
(၃) စစ်ြပီး​စက ​ေထာင်တံခါး​
(၄) အာလံုး​ေကာင်း​ြကရဲ့​လား​
(၅) ​ေလှာင်ချိုင့်​တွင်း​မှ ငှက်ငယ်များ​ (ယူနက်စကိုဆုရ)
(၆) ကျွန်​ေတာ် ြဗူရိုကရက်
(၇) ကျွန်​ေတာ် စတီး​ပွဲစား​
(၈) ကျွန်​ေတာ် သတင်း​ေထာက်
(၉) ကျွန်​ေတာ် ြမင်း​သမား​
(၁၀) ကျွန်​ေတာ် ​ေလှသူြကီး​
(၁၁) ကျွန်​ေတာ် သံလွင်​ေဖာင်စီး​

စာ​ေပဆိုင်ရာစာအုပ်
(၁) သူ့​စာများ​က​ေြပာတဲ့​သိပ္ပံ​ေမာင်ဝအ​ေြကာင်း​
(၂) ကျွန်​ေတာ်ဖတ်တာ​ေဟာ​ေြပာ​ေတွထဲက
(၃) လူ့​မိတ်​ေဆွစာအုပ် (စု​ေပါင်း​)
(၄) သခင်ကိုယ်​ေတာ်မှိုင်း​နိဒါန်း​ (စု​ေပါင်း​)

သတင်း​ဆိုင်ရာ
(၁) သတင်း​စာများ​ေြပာြပတဲ့​စစ်တွင်း​ဗမာြပည် (၄-တွဲ)
(၂) သတင်း​စာများ​ေြပာြပတဲ့​စစ်ြပီး​စြမန်မာြပည်
(၃) သတင်း​စာများ​သည် သမိုင်း​ကို ​ေြပာ​ေနြကသည်

ခရီး​သွား​စာ​ေပ
(၁) ဂျပန်ြပည်တစ်​ေခါက်
(၂) အင်ဒိုနီး​ရှား​အ​ေရှ့​မှအ​ေနာက်သို့​
(၃) နာဂ​ေတာင်တန်း​တ​ေစ့​တ​ေစာင်း​

ပံုြပင်
(၁) ြမန်မာ (၂) ရှမ်း​ (၃) ချင်း​ (၄) ကချင် (၅) ကယား​
(၆) ပ​ေလာင် (၇) ရခိုင် (၈) နာဂ (၉) မွန်
(၁၀) လီဆူး​ပံုြပင်များ​အြပင်
(၁၁) ကာလီဒါသသဘဝအ​ေတွ့​အြကံု ပံုြပင် (၃-တွဲ)
(၁၂) ​ေရာမပံုြပင် (၁၃) ဟိန္ဒူပံုြပင် (၁၄) အီတလီပံုြပင်
(၁၅) ကမ္ဘာပံုြပင်များ​

ဝတ္တု
(၁) မနီး​တဲ့​ဘဝခရီး​
(၂) ရဲ​ေဘာ်နှင့်​ ​ေမာင်ြကီး​နှမ

ြကီး​ပွား​ေရး​
(၁) ထိပ်ဆံုး​သို့​
(၂) လူတစ်လံုး​

ဖူး​ချစ်က သင်တို့​ကို ချစ်ခဲ့​တယ်

ဖူး​ချစ်က သင်တို့​ကို ချစ်ခဲ့​တယ်
​ေမာင်​ေလး​ေအာင်

တိုက်ရဲဝံ့​ြခင်း​၊​ ​ေသရဲြခင်း​ပဲ
​ေသရဲဝံ့​ြခင်း​၊​ ြမင့်​ြမတ်ြခင်း​ပဲ
တိုက်ရဲ​ေသရဲ၊​ ရဲရင့်​စွဲသည်
ရဲ​ေဘာ်၏နှလံုး​သား​ အနီ​ေရာင်။

နီ​ေသာနှလံုး​သား​၊​ ​ေမတ္တာပွား​၍
သင်လူသား​တို့​ကို ချစ်ခဲ့​သည်။

နီ​ေမာင်း​ဆွတ်ဆွတ်၊​ ရင်သည်း​ပွတ်မှ
သင်လွတ်လပ်ြခင်း​ကို ချစ်ခဲ့​သည်။

လွတ်လပ်​ေရး​အတွက်
​ေသွး​ကိုပူ​ေဇာ်၊​ တိုက်​ေသ​ေပျာ်သည်
ရဲ​ေဘာ်အသက် စွန့်​ခဲ့​သတည်း​။

ဖူး​ချစ် …
ြပည်သစ်ရည်စူး​၊​ နှလံုး​ဦး​မှာ
​ေသွး​လူး​လိမ်း​ကျံ၊​ စ​ေတး​ခံသည်
​ေတာ်လှန်ခဲ့​ေသာ ပန်း​တပွင့်​။

ပန်း​နီတပွင့်​၊​ ​ေြမမှာသင့်​လည်း​
​ေမွှး​ရင့်​ထံုဆဲ ြကိုင်ဆဲ လှိုင်ဆဲပါတကား​။

အမိ​ေြမကို
​ေြခကျူး​မခံ၊​ အံုြကွလှန်သည်
ချက်ြပည်သစ်၏ ြကယ်နီ။

ဘီယာတြမံု့​
​ေပါင်မုန့်​တဖဲ့​၊​ မလှယ်ခဲ့​ဘူး​
​ေသွး​နဲ့​လဲတဲ့​သူရဲ​ေကာင်း​။

ချက်ြပည်သူတို့​
​ေတွး​ယူ​ေစ့​စစ်၊​ အား​အင်သစ်​ေလာ့​
ဖူး​ချစ်က သင်တို့​ကို ချစ်ခဲ့​တယ်။

သူ့​ကိုချစ်ရင်
ြပည်သစ်ပန်း​ဖူး​၊​ နီနီဦး​ကို
ဖူး​ချစ်ဂူမှာ၊​ ရဲရဲပွင့်​လိုက်စမ်း​သာ …။

​ေမာင်​ေလး​ေအာင် (မိုး​ေဝ မဂ္ဂဇင်း​ - ၁၉၆၈)

နှစ်သစ်မှာ အ​ေမနှင့်​ စကား​ေြပာြခင်း​

တနှစ်​ေဟာင်း​လို့​
အသစ်​ေြပာင်း​ေတာ့​မယ်
သား​တို့​မှာ
အသက်တနှစ်သာ ပိုြကီး​
အ​ေမ့​ရဲ့​ ဒုက္ခမီး​ကို
မြငိမ်း​သတ်​ေပး​နိုင်​ေသး​တာ
ခွင့်​လွှတ်ပါ အ​ေမ ။

နှစ်သစ်ကို
ြဖစ်​ေစချင်တဲ့​ ဆန္ဒ​ေတွနဲ့​ချည်​ေနှာင်ထား​
မိုး​တွင်း​ဖား​ေတွလို သံစံု​ေအာ်ြမည်ြက
အဲဒီ ​ေအာ်သံ​ေတွနဲ့​ ​ေကျနပ်
ဒီလိုပဲ ​ေနတတ်ခဲ့​ြကတာ
ဝမ်း​နည်း​စရာမဟုတ်လား​ အ​ေမ ။

ပ​ေယာဂ ကုဆရာတ​ေယာက်ရဲ့​
တတွတ်တွတ် ​ေရရွတ်သံလိုမျိုး​
အြမှုပ်ထွက်မတတ် စကား​သံစည်​ေဝြက
အံ့​ဖွယ်လိလိ
အင်တာနက်နဲ့​ယူဂျီ လုပ်ြက
အတွင်း​မှာ​ေတာ့​
တ​ေယာက် ြပီး​ တ​ေယာက်
အကျဉ်း​ေထာင်​ေတွထဲ​ေရာက်ကုန်ြပီ
မငိုပါနဲ့​ အ​ေမ ။

နှစ်ကသာ သစ်လာတာပါ
အ​ေတွး​အ​ေခါ် အကျင့်​စရိုက်
အလိုက်အထိုက် ​ေမျာပါမှု​ေတွ
​ေြပာစရာစကား​ ရှား​ပါး​လွန်း​တယ်
အသစ်ထဲမှာ အသစ်ရှာရ
​ေမာလွန်း​လှတယ် အ​ေမ ။

သား​တို့​မှာ​ေတာ့​
နာကျည်း​စိတ်​ေတွနဲ့​သာ
တိုက်ပွဲကို အရှိန်အဟုန်ြမှင့်​လို့​
နှစ်သစ်ထဲ တိုး​ဝင်ခဲ့​ြက​ေပါ့​ အ​ေမ ။
၂၀၀၉ ၁၂ ၃၁

က​ေလး​နှင့်​ စွန့်​စား​ချင်စိတ်

က​ေလး​နှင့်​ စွန့်​စား​ချင်စိတ်

ကျမ ငယ်ငယ်တုန်း​က ကျမနှင့်​အစ်ကို့​ ကို ​ေဖ​ေဖက က​ေလး​စီး​ေသာဗိုလ်အုန်း​သီး​ ဂျစ်ကား​ေလး​ဝယ်​ေပး​ခဲ့​သည်။ ဂျစ်ကား​ကတကယ့်​ လူြကီး​စီး​ဂျစ်ကား​အတိုင်း​ပါပဲ။ အစိမ်း​ေရာင်၊​ ​ေရှ့​ေလကာမှန်​ေနရာမှာ မှန်မပါ​ေသာ သံြပား​ေဘာင်ခတ်ြပတင်း​ေလး​။ လီဗာမပါ၊​ ဘရိတ် မပါ၊​ ​ေြခနင်း​ကွင်း​နှစ်ခုသာ၊​ ကွင်း​တခုစီ​ေပါ် ​ေြခတဖက်စီနင်း​လျက် ​ေရှ့​သို့​ကား​ေရွ့​ေအာင် ​ေမာင်း​ရသည်။ တ​ေယာက်တည်း​စီး​လျှင် ကိုယ့်​ဟာကိုယ်နင်း​ရြပီး​ ​ေမာင်နှမနှစ်​ေယာက်စီး​လျှင် အစ်ကိုက​ေရှ့​ကထိုင် စတီရာရင်ကိုကိုင် ကား​ေြခနင်း​ကိုနင်း​၊​ ကျမက​ေနာက်ခန်း​ မှာထိုင်လိုက်သည်။

အိမ်​ေရှ့​လမ်း​ေပါ်မှာ စီး​နင်း​ကစား​ရာက​ေန တရက်​ေတာ့​ ​ေြခရှည်ကာထိုကား​ေလး​ကို ရပ်ကွက်​ေကျာ်ြပီး​ ​ေမာင်း​ြကသည်။ ကုန်း​ဆင်း​ တခုတွင် ကား​ေလး​တိမ်း​ေမှာက်သွား​ခဲ့​ြပီး​ ​ေမာင်နှမနှစ်​ေယာက်လံုး​ လက်​ေတွ​ေြခ​ေတွ ပွန်း​ပဲ ​ေသွး​စို့​သွား​ခဲ့​သည်။ ကျမမှတ်မိ၏။ ကျမ ၏လက်ဖမိုး​မှ လက်ဆစ်​ေတွ​ေသွး​စို့​ြပီး​ ပွန်း​ပဲ့​ေနခဲ့​သည်။ ရပ်ကွက်​ေကျာ်ြပီး​ သွား​ရ​ေကာင်း​လား​ဟု ​ေမ​ေမကဆူ​ေသး​၏။ ​ေဖ​ေဖက​ေတာ့​ ကား​ကဘရိတ်မပါသြဖင့်​ ကုန်း​ဆင်း​တို့​ဘာတို့​တွင် တ​ေယာက်က​ေနာက် က​ေနဆွဲြပီး​ထိန်း​ေပး​ရမည်ဟု မှာသည်။ လက်​ေတွနာကျဉ် ​ေသာ်လည်း​ ကျမတို့​ေမာင်နှမ စိတ်လှုပ်ရှား​စွာရယ်​ေမာ နိုင်ခဲ့​ြကသည်။ ကျမ ၏ က​ေလး​ဘဝသည် ​ေဖ​ေဖနှင့်​ေမ​ေမ၏ လွတ်လပ်ခွင့်​ ​ေပး​မှု​ေြကာင့်​ ရင်ခုန်စရာ စွန့်​စား​မှုအတိြဖင့်​ ​ေကျနပ်စရာြဖစ်ခဲ့​ရသည်။

သူငယ်တန်း​ေအာင်​ေတာ့​ ​ေြပာင်း​ေရွ့​သွား​ရသည့်​ ကုန်း​ေစာင်း​ေရာက်​ေတာ့​လည်း​ အလယ်တန်း​ေကျာင်း​တွင် ​ေတာ်​ေတာ်ကျယ်ြပန့်​ ​ေသာ ​ေရကန်​ေဟာင်း​ြကီး​တခုရှိသည်။ မိုး​တွင်း​ဆိုလျှင်​ေရအ​ေတာ်အတန် ြပည့်​လျှံြပီး​ ြကာပင်​ေတွ​ေဗဒါပင်​ေတွ ​ေပါက်​ေရာက်သည်။ ​ေဆာင်း​တွင်း​ကာလနှင့်​ ​ေနွဦး​ကာလတို့​တွင် ​ေရစပ်စပ်ကျန်ရစ်ခဲ့​ေသာ ထိုကန်ြကီး​ ပတ်လည်တွင် ငှက်​ေပျာပင်များ​၊​ ပုန်း​ညက်ပင်များ​၊​ စိန်ပန်ပင်များ​ြဖင့်​ ​ေဝဆာြမိုင်ဆိုင်​ေနသည်။ ထိုကန်ြကီး​သည် ကျမတို့​က​ေလး​တသိုက်အတွက် စွန့်​စား​ခန်း​ြပဇတ်များ​ ကြပရာ​ေနရာ တခု ြဖစ်ပါသည်။

စစ်တိုက်တမ်း​ကစား​ ြကသည့်​အခါ ကျမတို့​အဖွဲ့​နှစ်ဖွဲ့​ ခွဲြပီး​တိုက်ြကသည်။ ငှက်​ေပျာလက် ​ေကျာရိုး​များ​၊​ အုန်း​လက်များ​ သစ်တို သစ်စ များ​ကို ​ေသနတ်လက်နက်အြဖစ် သံုး​ြကသည်။ မာလကာသီး​စိမ်း​ေသး​ေသး​များ​ကို လက်ပစ်ဗံုး​အြဖစ် သံုး​ြကသည်။ အများ​အား​ြဖင့်​ ကျမတို့​ ကစား​ြက​ေသာ တိုက်ပွဲမှာ ဂျပန်နှင့်​ ြမန်မာတပ်မ​ေတာ်တိုက်ပွဲြဖစ်သည်။ တပ်မ​ေတာ်သား​ လုပ်ချင်သူ​ေတွကများ​ြပီး​ဂျပန် လုပ်ချင်သူက နည်း​သြဖင့်​ အြမဲတမ်း​မဲနှိုက်ြပီး​ ခွဲရသည်။ ဂျပန်က ရှံုး​သူြဖစ်သည့်​အြပင် နာမည်ဆိုး​သူမဟုတ်လား​။ ကျမတို့​က သူရဲ ​ေကာင်း​သာြဖစ်ချင်သူ​ေတွကိုး​။

ကျမတို့​ကုန်း​ေစာင်း​တွင် ရုပ်ရှင်ရံုဟူ၍ တခုတည်း​သာရှိြပီး​ ထိုရံုတွင်ကျမတို့​ ြကည့်​ရသမျှ ဇာတ်ကား​ေတွမှာ စွန့်​စား​ခန်း​ေတွသာြဖစ်၏။ ဥပမာ ​ေဇာ်လွင်နှင့်​ တင်တင်လှ ပါဝင်​ေသာ ဥဒါန်း​မ​ေြက ဟူသည့်​ဇာတ်ကား​။ ကျမတို့​သည် အများ​အား​ြဖင့်​ ​ေန့​လည်ပိုင်း​ ကစား​ချိန်မုန့်​ စား​ဆင်း​ချိန် တို့​တွင် ​ေယာက်ျား​ေလး​ေတွနှင့်​ တန်း​တူ​ေသနတ်ပစ်တမ်း​၊​ တိုက်ပွဲတိုက်တမ်း​ ကစား​ခဲ့​ြကသည်။ ရန်သူဂျပန် ​ေတွ​ေရာ ြမန်မာမျိုး​ချစ် ဘီအိုင်​ေအ စစ်သား​ေတွ​ေရာ ​ေရကန်ြကီး​ကို ပတ်ြပီး​ ​ေြပး​ြက လွှား​ြက၊​ ပုန်း​ြကရသည်မှာ ရင်ခုန်စရာ​ေကာင်း​သည်။

ထိုအ​ေြကာင်း​ကို ကျမတို့​သမိုင်း​သင်ခန်း​စာ ထဲမှာလည်း​ ​ေလ့​လာခဲ့​ြကသည်။ တခါတုန်း​က ကျမတို့​ေကျာင်း​ပတ်ဝန်း​ကျင်တွင် တကယ် ပဲ ဂျပန်စစ်သား​ေတွ စခန်း​ချခဲ့​ြကသည်။ သည်​ေနရာမှာ ြမန်မာမျိုး​ချစ်တပ်မ​ေတာ်သား​ေတွက ဂျပန်​ေတွကို တိုက်ဖို့​စည်း​ရံုး​ခဲ့​ြက ​ေဆွး​ ​ေနွး​ခဲ့​ြကသည်။ ​ေရကန်ြကီး​သာမက ​ေကျာင်း​ေဘး​က ​ေရနံရည်ဝ​ေန​ေသာ ညို​ေမှာင်သည့်​ ​ေြခတံရှည်သစ်သား​ အိမ်ြကီး​ကလည်း​ ​ေတာ်လှန်​ေရး​ ရာဇဝင်နှင့်​ဆက်စပ်​ေနသည်။ အဲသည်မှာက ဂျပန်စစ်ဗိုလ်များ​ စတည်း​ချခဲ့​ြကသည်ဟု ဆိုပါသည်။ ကုန်း​ေစာင်း​ြမို့​သည် ကျမကို ပင်လယ်နှင့်​တူ​ေသာ မိန်မများ​ ဝတ္ထု​ေရး​ြဖစ်ဖို့​ အဓိကတွန်း​အား​ေပး​ေသာ စွန့်​စား​သည့်​မိန်မများ​ ရှင်သန်ြကီး​ြပင်း​ရာ ဝန်း​ကျင် ြဖစ်သည်။ ဗိုလ်တဲြကီး​အနား​ ​ေရ​ေြမာင်း​ြကီး​၏​ေဘး​မှာ တန်း​စီ​ေန​ေသာ လူတဖက်မက ပင်စည်ြကီး​မား​သည့်​ ကုက္ကိုလ်ပင်အိုြကီး​များ​၊​ မန်ကျည်း​ပင်အိုြကီး​များ​သည် ကျမတို့​အား​ တကယ့်​အြဖစ်ပံုြပင်များ​ကို ​ေြပာြပ​ေနသည့်​ ြကွင်း​ကျန်ရစ်​ေသာ သမိုင်း​ဝင်အရာများ​ြဖစ် သည်။

သို့​ေသာ် က​ေလး​ဘဝ၏ အရိုင်း​ဆန်​ေသာစွန့်​စား​မှုမှာ သဘာဝက​ေပး​သည့်​ ​ေတာင်ကုန်း​ေတွ၊​ သစ်​ေတာ​ေတွ ​ေရကန်​ေတွနှင့်​သာ သက်ဆိုင်သည်ဟု မဆိုလိုပါ။ ြမို့​မှာလည်း​ စွန့်​စား​လိုသူ က​ေလး​ငယ်များ​အတွက် ရှာ​ေတွ့​စရာ​ေနရာ​ေတွ အများ​ြကီး​ရှိသည်။ ​ေရနံ ​ေချာင်း​မှာ က​ေလး​ေတွ​ေကျာင်း​တက်ြကသည့်​အခါ ဘယ်မိဘကမှ ​ေကျာင်း​သွား​ေကျာင်း​ြပန် လိုက်ပို့​ေပး​စရာမလို။ အ​ေဝး​ေြပး​ကား​ ​ေတွ ​ေမာင်း​ေသာကား​လမ်း​မတ​ေလျှာက် လမ်း​ေဘး​ကပ်ြပီး​ က​ေလး​ေတွ​ေကျာင်း​သွား​ရတာြဖစ်​ေပမဲ့​ ဘာမှစိုး​ရိမ်တြကီး​ ပူပန်စရာ မလိုခဲ့​။ မိုး​သည်း​ထန်သည့်​ တ​ေန့​ခင်း​တုန်း​က​ေတာ့​ ​ေကျာင်း​အသွား​ ြဖတ်ရသည့်​ြမို့​လယ်​ေချာင်း​မှာ ​ေရ​ေတွလျှံလို့​ အနီး​အနား​က အိမ်​ေတွ​ေမျာ၊​ အိမ်တိုင်​ေတွကျွတ် ြဖစ်ကုန်လို့​ က​ေလး​မိဘ​ေတွ ​ေကျာင်း​သို့​လိုက်​ေခါ်ရသည်အထိ စိုး​ရိမ်စရာြဖစ်ခဲ့​ဖူး​သည်။ ထိုအ ြဖစ်မျိုး​က​ေတာ် ​ေတာ်ရှား​ပါသည်။ မိဘတို့​သည် က​ေလး​ေတွကို အ​ေတာ်အတန်လွတ်လပ်စွာ သွား​လာခွင့်​၊​ ကိုယ့်​ပတ်ဝန်း​ကျင်ကို ကိုယ်ရှာ​ေဖွစူး​စမ်း​ခွင့်​ ​ေပး​ထား​ခဲ့​သည်။

ထို့​ေြကာင့်​ ကျမတို့​အိမ်နီး​ချင်း​ေတွကို ကျမတို့​သိသည်။ အတန်း​ေဖါ်ကစား​ဖက် သူငယ်ချင်း​မှာ ​ေမာင်နှမဘယ်နှ​ေယာက်ရှိမှန်း​ သိ သည်။ သူ့​အ​ေမက ​ေဈး​ထဲတွင် ငါး​ေရာင်း​သလား​၊​ စက်ချုပ်တာလား​၊​ နတ်က​ေတာ်လုပ်တာလား​၊​ သူ့​အ​ေဖက ချမ်း​သာ​ေသာ ​ေဆး​ လိပ်ခံုပိုင်ရှင်လား​ အကုန်သိသည်။ ​ေရနံဆီမီး​ခွက်ထွန်း​ဖို့​ ​ေရနံဆီသွား​ဝယ်​ေတာ့​လည်း​ ည​ေနချမ်း​ေမှာင်ရီပျိုး​စအချိန်။ ြမို့​မ​ေတာင် ရပ်ကွက် စလင်း​တန်း​အထိ သွား​ဝယ်ဖို့​ ကျမတ​ေယာက်တည်း​ကိုပဲ ​ေမ​ေမက ခိုင်း​ခဲ့​တာပါပဲ။ ​ေရနံဆီ​ေရာင်း​ေသာ အိမ်က​ေန ြပန် လာရသည့်​လမ်း​သည် က​ေလး​တ​ေယာက်အတွက်​ေတာ့​ လံု​ေလာက်သည့်​စွန့်​စား​မှု ြဖစ်သည်။ သည့်​ထက်ပိုတာက စလင်း​တန်း​မှ ​ေဈး​ ဘက်သို့​ြပန်အတက်မှာ ြကီး​မား​ေသာ​ေညာင်ပင်ြကီး​၏ ပင်စည်တွင် ထိုး​စိုက်ထား​ေသာ ထီး​ြဖူ ထီး​နီ​ေလး​ေတွ၊​ တွဲလွဲချိတ်ထား​ေသာ ြမင်း​ရုပ် ဆင်ရုပ် နတ်ရုပ်​ေတွ၊​ ​ေခါစာပစ်​ေသာ ြကိမ်ြခင်း​ ဝါး​ြခင်း​အခွံ​ေတွက နတ်ကိုး​ကွယ်ြခင်း​နှင့်​ နတ်ကိုင်ြခင်း​၊​ ဖျား​နာြခင်း​ဆို​ေသာ ြကား​ဖူး​နား​ဝဇာတ်လမ်း​ေတွကို လက်​ေတွ့​ြပ​ေနသလိုရှိသည်။ တခါမှ မြမင်ဖူး​ေသာ နတ်စိမ်း​ဆိုတာနှင့်​ ဆက်စပ်​ေန​ေသာ ထိုအရာများ​ သည် က​ေလး​တ​ေယာက် အတွက်​ေြကာက်စရာလည်း​ ​ေကာင်း​ြပီး​ စိတ်ဝင်စား​စရာလည်း​ ​ေကာင်း​သည်။

ကျမတို့​၏ က​ေလး​ဘဝသည် တနည်း​အား​ြဖင့်​ စိတ်လှုပ်ရှား​စရာ​ေတွနှင့်​ ြကွယ်ဝြပည်စံုခဲ့​သည်။ ​ေရနံ​ေချာင်း​ြမို့​၏ ​ေရနံ​ေငွ့​လွှမ်း​ ​ေန​ေသာ ​ေြခာက်​ေသွ့​သည့်​ ​ေတာင်ကုန်း​လမ်​ေတွမှာ​ေရနံ​ေြမသပိတ်၏ အ​ေငွ့​အသက်များ​ကိုြမင်​ေတွ့​ရှူရှိုက်ရသည်။ စတုတ္ထတန်း​မှာ ​ေရနံ​ေြမသပိတ်သမိုင်း​ကို ကျက်မှတ်စဉ်က သိခဲ့​သည့်​သခင် ဖိုး​လှြကီး​ဆိုတာသည် တက္ကသိုလ်ဘုန်း​နိုင်၏ ကမ္ဘာကုန်ကျယ်သ​ေရွ့​ ဝယ်ဝတ္ထုကို ဖတ်ြပီး​ေတာ့​ေတာ်​ေတာ် ရုပ်လံုး​ြကွလာ၏။ ​ေရနံ​ေချာင်း​ြမို့​မှာရှိသည့်​ သခင်ဖိုး​လှြကီး​လမ်း​သည် ကျမတို့​အိမ်နှင့်​ ​ေတာ် ​ေတာ်​ေဝး​ေသာ် လည်း​ထိုလမ်း​ကို ကျမတို့​ညီအမ စူး​စမ်း​ရှာ​ေဖွ ​ေလျှာက်လှမ်း​ြကသည်။ ​ေဟာဒီလမ်း​ဟာ ​ေရနံ​ေြမသပိတ်တပ်သား​ေတွ ​ေလျှာက်လှမ်း​ခဲ့​ တဲ့​လမ်း​ေပါ့​။ ကျမတို့​ေြခဖဝါး​ေအာက်က ​ေကျာက်စရစ်လွှမ်း​ေသာ ကတ္တရာလမ်း​ေဟာင်း​သည် သမိုင်း​ြဖစ်ရပ်မှန်​ေတွကို ကျမတို့​အား​ ပံုြပင်အြဖစ် ​ေြပာြပ​ေနခဲ့​သည်။

စွန့်​စား​ခန်း​ပံုြပင် ဝတ္ထု​ေတွကို က​ေလး​ေတွနှစ်သက်သည်။ ပတ်ဝန်ကျင်မှာ လူြကီး​ထိန်ကွပ်မှု ​ေစာင့်​ြကည့်​မှုမပါဘဲ ကိုယ်ချည်း​ပဲ လှုပ် ရှား​ ​ေဆာင်ရွက်ရသည်ကို က​ေလး​ေတွရင်ခုန်မက်​ေမာ၏။ နယ်က က​ေလး​ေတွ၊​ သဘာဝနှင့်​ထိစပ်​ေသာ က​ေလး​ေတွက သဘာ ဝ​ေတာအုပ်​ေတွဆီ ြမစ်ကူး​ေချာင်း​ြခား​ ကျွန်း​ေတွဆီ သွား​ချင်သည်။ လိပ်ြပာ​ေလး​ေတွ ခူ​ေကာင်​ေလး​ေတွကို ြမင်ချင်သည်။ ပုဇင်း​ေတွ ကို ဖမ်း​ချင်သည်။ ကျမ၏တူ​ေလး​ တူမ​ေလး​ေတွသည် ြမို့​ြပမှာ​ေနတာမို့​ သဘာဝ​ေတာအုပ်နှင့်​ ​ေဝး​သည့်​အခါ သူတို့​အတွက် စွန့်​ စား​ခန်း​က တမျိုး​တဖံုရှိ၏။ သူတို့​ကို မိဘကဝယ်​ေပး​သည့်​ စက်ဘီး​နှစ်မျိုး​ရှိသည်။ တခုကဖိုက်ဘာခံု​ေတွနှင့်​ သံုး​ဘီး​စက်ဘီး​ လှလှ ​ေလး​။ ​ေနာက်တ ခုက ခပ်ြမင့်​ြမင့်​ နှစ်ဘီး​ စက်ဘီး​ေလး​။ အစ်မက ထိုနှစ်ဘီး​ေလး​ြဖင့်​ ရပ်ကွက်ထဲမှာ ​ေလျှာက်နင်း​ရတာ​ေပျာ်ရွှင်သည်။ ​ေမာင်​ေလး​က သံုး​ဘီး​စက်ဘီး​ေလး​ြဖင့်​ အိမ်​ေရှ့​လမ်း​တလျှာက် ​ေခါက်တုန့်​ေခါက်ြပန်နင်း​ရသည်ကို ​ေပျာ်ရွင်သည်။ ရာသီဥတုသာယာ သည့်​ ည​ေန တိုင်း​သူတို့​စက်ဘီး​ေလး​ ​ေတွြဖင့်​ ရက်ကွက်ကို ပတ်ြကသည်။ ြပန်လာသည့်​အခါ သူတို့​လမ်း​မှာြကံု​ေတွ့​ခဲ့​ရသည့်​ ​ေခွး​ေတွ၊​ ဘဲငန်း​ေတွ၊​ အြခား​လူ​ေတွ အ​ေြကာင်း​ ​ေြပာြပြကသည်။

"သား​သား​ေရှ့​မှာ ​ေခွး​အြကီး​ြကီး​က သား​သား​ကိုစိုက်ြကည့်​ေနတာ၊​ သား​သား​စက်ဘီး​ကို မရပ်ဘဲတအား​နင်း​ြပီး​ သူ့​ေရှ့​က​ေန ​ေြပး​လာ ခဲ့​ရတာ​ေပါ့​ ​ေမာလိုက်တာ" ရင်တဆတ်ဆတ်ခုန်​ေနဆဲ မျက်နှာထား​နှင့်​ ​ေရအိုး​မှ​ေရကို အ​ေမာတ​ေကာ ​ေသာက်​ေနသည့်​ က​ေလး​ငယ် သည် တက်ြကွရွှင်လန်း​မှုအြပည့်​။ ​ေနာက်တ​ေန့​တွင် ထိုလမ်း​သို့​ ထပ်သွား​ရန်အဆင်သင့်​။

သူတို့​ကို စွန့်​စား​မှုအတွက်လွတ်လပ်ခွင့်​ ​ေပး​သည့်​အခါ က​ေလး​ေတွ၏ အသက်အန္တရယ်ကို ကျမတို့​ထည့်​မစဉ်း​စား​သင့်​ဘူး​လား​။ စဉ်း​စား​ေပး​သင့်​တာ​ေပါ့​။ ကျမတို့​ ခဏခဏြကံဖူး​ေနသည့်​ ​ေြကကွဲစရာ၊​ ထိန့်​လန့်​စရာ ဇာတ်လမ်း​မှန်​ေတွရှိသည်။ က​ေလး​ေတွကို ဖမ်း​ဆီး​ေခါ်သွား​ြပီး​ လျှာကိုြဖတ်ပစ်တာတို့​ သူ​ေတာင်း​စား​လုပ်ခိုင်း​တာတို့​က ဆိုတုန်း​ကတည်း​က ြဖစ်ရပ်​ေတွ။ ယခုအခါ က​ေလး​ငယ် ​ေတွသည် အမျိုး​မျိုး​အြမတ်ထုတ်ခံ​ေနရသည်။ သူတို့​၏ လုပ်အား​သာမက လိင်ဆက်ဆံြခင်း​ြဖင့်​ပါ အြမတ်ထုတ်ခံရသည်။ ကံဆိုး​မိုး​ ​ေမှာင်ကျြပီး​ အသတ်ခံရသည့်​ က​ေလး​ေတွလည်း​ရှိခဲ့​ြက၏။

ထိုအထိတ်တလန့်​ ​ေြကကွဲစရာ ဇာတ်လမ်း​မှန်တို့​သည် ဟိုတုန်း​ကထက် ယခု​ေခတ်မှာအ​ေရအတွက် ပိုလာသလား​။ အ​ေမရိကန်ြပည် ​ေထာင်စုမှာ ၁၉၉၉ ခုနှစ်တုန်း​က က​ေလး​ေတွကို ဖမ်း​ဆီး​သွား​သည့်​အမှု​ေပါင်း​ ၁၁၅ ခုရှိခဲ့​သည်၊​ ​ေနာက်နှစ်​ေတွမှာလည်း​ ထိုအ​ေရအ တွက်သည် သိသိသာသာတိုး​လာသည်ဟု မဟုတ်ဘဲ ထိုအ​ေရအတွက် ပတ်ဝန်ကျင်မှာ​ေတာ့​ ရှိ​ေနတာပဲတဲ့​။ ဆိုလိုတာက က​ေလး​တ ​ေယာက်အတွက် ြဖစ်နိုင်​ေချအန္တရာယ်သည် ပိုလာြခင်း​ေလျာ့​လာြခင်း​မရှိ။ လိုအပ်သည်ထက်ပိုြပီး​ ကာကွယ်​ေပး​ထား​သည့်​တိုင်​ေအာင် က​ေလး​တို့​၏ အန္တရာယ်ြဖစ်နိုင်​ေချက ​ေလျာ့​နည်း​မသွား​ခဲ့​။ က​ေလး​တို့​မှာသာ ပိုပိုသာသာတင်း​ကျပ် ကာကွယ်ထား​ခံရသည့်​ အတွက် က​ေလး​ဘဝ စွန့်​စား​မှု​ေတွ ရင်ခုန်မှု​ေတွနှင့်​ေဝး​ရသည်။

ယခု​ေခတ်မှ က​ေလး​ေတွကိုအိမ်မှ ​ေကျာင်း​အထိလူြကီး​က လိုက်ပို့​ေပး​၊​ ထမင်း​ကို ​ေကျာင်း​အထိလိုက်ြပီး​ေကျွး​၊​ အြပန်တွင် လူြကီး​က ​ေကျာင်း​အြပင်က​ေန ​ေစာင့်​ြကို၊​ အိမ်ြပန်။ ဒါက က​ေလး​ကိုအန္တရာယ် အ​ေပါင်း​မှြကိုတင်ကာကွယ်​ေပး​ြခင်း​ြဖစ်သည်။ က​ေလး​ကို ​ေရွှ ​ေပး​ မဆင်ရဟူ​ေသာ ကာကွယ်တား​ြမစ်မှုသည် ထို​ေြကကွဲစရာဇာတ်လမ်း​ေတွမှ ကာကွယ်ဖို့​ြဖစ်သည်။ ​ေရွှသည် လူတို့​အတွက် မက် ​ေမာစ ရာမို့​ ​ေရွှကိုလိုချင်ြပီး​ က​ေလး​ကို တခုခုအန္တရာယ်ြပုမှာ စိုး​ရိမ်လို့​ြဖစ်သည်။ သို့​ေသာ်​ေရွှမပါဘဲလည်း​ က​ေလး​တို့​သည် အန္တ ရာယ်​ေတာ့​ရှိ ​ေနတာ​ေတာ့​အမှန်ပါ။ အန္တရာယ်ရှိလို့​ထိန်ချုပ် ကာကွယ်​ေပး​တာက လမ်း​မှန်း​ပါတယ်။ သို့​ေသာ် တဖက်မှာက က​ေလး​ တို့​အတွက်ကိုယ်တိုင် စူး​စမ်း​ရှာ​ေဖွထုတ်​ေဖာ်မည့်​ ​ေြမပံု​ေတွ၊​ ရတနာသိုက်​ေတွ၊​ ခရီး​စဉ်​ေသး​ေသး​ေလး​ေတွ၊​ လမ်း​ခရီး​မှာ​ေတွ့​ရမည့်​ သူငယ်ချင်း​သစ်​ေတွ ​ေပျာက်ကွယ်ကုန်ရသည်။

က​ေလး​တို့​သည် ပထဝီကို စိတ်ဝင်စား​ဖို့​လိုအပ်၏။ ကိုယ့်​ေဒသပတ်ဝန်ကျင်ကို ​ေြပာြပ​ေသာ ​ေဒသန္တရ ပထဝီထိုမှစြပီး​ ပထဝီကိုစိတ်ပါ ဝင်စား​ြကသည်။ ကိုယ့်​ေဘး​မှာ ​ေတာင်ကုန်း​ရှိသလား​၊​ ကိုယ့်​ေဘး​မှာြမစ်ြကီး​တစင်း​ရှိသလား​၊​ သဲ​ေသာင်​ေတွရှိသလား​၊​ ြမစ်ထဲမှာ ငါး​ေတွ ရှိသလား​၊​ တံငါသည်​ေတွ ငါး​ဖမ်း​ြကသလား​၊​ ထိုြမစ်က ဘယ်ြမို့​က​ေနလာြပီး​ ဘယ်ြမို့​ဆီသို့​ ဆက်သွား​သလဲ။ က​ေလး​ေတွ သည်တိရစ္ဆာန်​ေလး​ ​ေတွကိုစိတ်ဝင်စား​၏။ ရန်ကုန်လိုြမို့​ြကီး​မှာ တိုက်ခန်း​အလံုပိတ်၊​ ြခံတံတိုင်း​အလံုပိတ်ထဲတွင် ​ေနထိုင်ြကရ​ေသာ က​ေလး​တို့​သည် တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်သို့​ သွား​လျင် ​ေပျာ်ရွှင်ြကသည်။ အ​ေသး​ဆံုး​ပူး​ေလး​ေတွ၊​ ြကက်တူ​ေရွး​ေလး​ေတွ၊​ ယုန်​ေလး​ေတွကအ စ ဆင်ြကီး​ေတွအထိ သူတို့​ရင်ခုန်လို့​မြပီး​ေတာ့​ေပ။ တ​ေန့​တ​ေန့​ ​ေကျာင်း​သွား​ေကျာင်း​ြပန် ကား​ေပါ်ကမဆင်း​ရ​ေသာ သူတို့​ေလး​ေတွ သည် တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်ထဲတွင် ​ေတာင်ကုန်း​ေတွလည်း​ တက်ြကွစွာ ​ေြပး​တက်​ေြပး​ဆင်း​၏။ သူတို့​အတွက်စွန့်​စား​ခန်း​သည် လူြကီး​ေတွ ​ေတာ့​ပါ​ေန​ေသး​တာမို့​ ပံုြပင်​ေတွထဲကလို အြပည့်​အဝ​ေတာ့​မဟုတ်။ သို့​ေသာ် က​ေလး​ေတွချည်း​ အုပ်စုဖွဲ့​ကစား​ရ၊​ စွန့်​စား​ရသည့်​ အရသာကို မသိနိုင်သည့်​ က​ေလး​များ​အတွက် အဲသည်​ေလာက်ကကိုပဲ ​ေတာ်​ေတာ်ဟုတ်​ေနပါသည်။

စာဖတ်တတ်သည့်​ အရွယ်​ေရာက်လာ​ေတာ့​စာထဲက​ေန စူး​စမ်း​ရှာ​ေဖွမှုနှင့်​ စွန့်​စား​မှုကိုဖတ်ြပီး​ နှစ်သိမ့်​ြကရသည်။ ကဗျာ​ေတွပံုြပင်​ေတွ မင်း​သုဝဏ်၏ ကဗျာ​ေတွက အသံလည်း​ချိုြပီး​ သဘာဝ ဝန်း​ကျင်ကိုလည်း​ က​ေလး​တို့​ရင်း​နှီး​ကျွမ်း​ဝင်​ေအာင် မိတ်ဆက်​ေပး​သည်။ တခါ တုန်က ြပင်သစ်ယဉ်​ေကျး​မှုဌာန အြကီး​အကဲအရာရှိတ​ေယာက်၏ ညစာစား​ပွဲတွင် မိမိအတွက် ပထမဆံုး​စွဲမက်ရသည့်​ က​ေလး​ဘဝ ကဗျာ​ေတွအ​ေြကာင်း​ နိုင်ငံစံု ​ေြပာြဖစ်ြကသည့်​ အခါကျမရွတ်ြပခဲ့​သည့်​ ကဗျာကလယ်​ေစာင့်​တဲ ကဗျာြဖစ်သည်။



မိုး​ေရတက်​ေရ တ​ေဖွး​ေဖွး​
ကွင်း​ကျယ် အ​ေဝး​ေဝး​
လယ်​ေစာင့်​တဲ​ေလး​ ​ေြခတံရှည်
မိုး​ကုတ်​ေအာက်မှာတည်
ြကာနီတပွင့်​ ြဖူတပွင့်​
တဲနှင့်​ ပနံတင့်​။



မိုး​ထဲ​ေလတဲတွင် ​ေရလွှမ်း​ေနသည့်​ ​ေြခတံရှည်ရှည် ချစ်စရာလယ်​ေစာင့်​တဲ ​ေလး​တခု၊​ သူ့​ေဘး​က ​ေရထဲမှာြကာပွင့်​ေတွက အနီနှင့်​ အြဖူ။

က​ေလး​တ​ေယာက်ကို သဘာဝပတ်ဝန်း​ကျင်နှင့်​ မိတ်ဆက်​ေပး​လိုက်သည့်​ကဗျာ။ ထိုကဗျာကိုဖတ်ြပီး​ က​ေလး​၏အ​ေတွး​ထဲတွင် ပံု​ေဖာ် ြကည့်​လိမ့်​မည်။ ဘာများ​ကွာြခား​မလဲ။ ကျမတို့​ငပု​ေတာ ြမို့​နယ်ြကာကွင်း​ေကျး​ရွာရှိ ကန်သံုး​ဆယ် ြကာကွင်း​မူလတန်း​ေကျာင်း​တွင် က​ေလး​များ​အတွက် ြပပွဲ၊​ ြပိုင်ပွဲနှင့်​ စာဖတ်ပွဲများ​လုပ်​ေပး​စဉ်က မင်း​သုဝဏ်၏ကဗျာနှစ်ပုဒ်ကို သရုပ်​ေဖာ်ပန်း​ချီ ​ေရး​ဆွဲသည့်​ြပိုင်ပွဲ ထည့်​ သွင်း​ခဲ့​သည်။ ပထမရက်မှာ လယ်​ေစာင့်​တဲ၊​ ​ေနာက်တရက်မှာ ဝကင်္ပါြဖစ်သည်။ အံ့​ဩစရာပင် ပထမတန်း​၊​ ဒုတိယတန်း​၊​ တတိယတန်း​ က​ေလး​တို့​သည် ထိုကဗျာနှစ်ပုဒ်ကို တထိုင်တည်း​နှင့်​ပန်း​ချီ​ေရး​ဆွဲ သရုပ်​ေဖာ်ြကသည်။ ဒုတိယတပုဒ်က ပိုခက်သည်။



​ေအး​ရပ်သာတဲ့​ ပ​ေညာင်ညို
ဥဩတွန်သံချို
ဒိုး​ယိုစီး​တဲ့​ နဒီတွင်း​
သမင်​ေရ​ေသာက်ဆင်း​၊​
ြမက်ခင်း​လဲ့​လဲ့​ ​ေြမညီညီ
ကံ့​ေကာ်ဝတ်မှံုစီ
ဇာလီ​ေပျာ်တဲ့​ ​ေကျာင်း​သခင်္မ်း​
လူ​ေလး​ သွား​ချင်စမ်း​။



သူတို့​ကို ရှင်း​ြပ​ေပး​ရတာက ဒိုး​ယိုစီး​တဲ့​ ဆိုသည့်​စကား​ပဲ ြဖစ်သည်။ နဒီဆိုတာြမစ်ဟု ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​သိ​ေနခဲ့​ြကသည်။ ကံ​ေကာ်ပင် ကိုမြမင်ဖူး​ဘူး​ဆိုသည့်​ ထိုြမစ်ဝကျွန်း​ေပါ်က​ေလး​တချို့​အတွက် ကံ​ေကာင်း​တာက သူတို့​ေကျာင်း​မှာ သူတို့​ပန်း​ချီ​ေရး​ဆွဲ ဖို့​ချထား​သည့်​ ထိုင်ခံု​ေတွကို အရိပ်​ေပး​ေနသည့်​ အပင်ြကီး​သည် ကံ​ေကာ်ပင်ြဖစ်​ေနခဲ့​သည်။ ​ေဟာဒါ ကံ​ေကာ်ပင်​ေပါ့​ဟု သူတို့​ဆရာမက ​ေြပာြပလို့​ သူတို့​သိရ​ေတာ့​ ရယ်​ေမာြကပါသည်။ ကံ​ေကာ်ပွင့်​ေတွကို​ေတာ့​ အဝါ​ေရာင်ဝတ်မှံု​ေလး​ေတွ နှင့်​ ​ေရး​ဆွဲတတ်ြက၏။ သူတို့​ကို ပန်း​ချီဆု ​ေပး​ဖို့​ ကျမတို့​အုပ်စုတွင် ပန်ချီဆရာတ​ေယက်မှ မပါ။ ဆု​ေရွး​ချယ်ဖို့​ အတွက် အခွင့်​မရှိ။ အတန်း​လိုက်သူတို့​ယှဉ်ြပိုင် စဉ်က ဆု​ေရွး​ချယ် ​ေပး​ခဲ့​သည့်​ ပန်း​ချီဆရာ ကာတွန်း​ဆရာ ကို​ေဇာ်​ေမာင်၏ ဆု​ေရွး​ချယ်ြခင်း​ဆိုင်ရာ လမ်း​ညွှန်မှုကို လိုက်နာြပီး​ ဆု​ေပး​ခဲ့​ရပါသည်။

အဲလစ်စ်နှင့်​ အံဖွယ်ကမ္ဘာ စသည့်​နိုင်ငံြခား​မူရင်း​ စာအုပ်​ေတွကို လက်လှမ်း​မမီနိုင်​ေသး​သည့်​ က​ေလး​တို့​အတွက် ကာတွန့်​ေအာင်ရှိန်၏ က​ေလး​ဇာတ်လိုက်​ေတွပါဝင်သည့်​ ကာတွန့်​ေတွရှိသည်။ အဲသည်မှာ တဆင့်​တက်​ေတာ့​ ဂရင်း​ညီ​ေနာင်၏ ပံုြပင်​ေတွရှိသည်။ ဝတ္ထုဖတ် နိုင်သည့်​အရွယ်​ေရာက်​ေတာ့​ ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​၏ ဝတ္ထု​ေတွရှိသည်။ ဆယ်​ေကျာ်သက်သို့​ေြပာင်း​ကာစ က​ေလး​တို့​ မိန်း​ခ​ေလး​ေရာ၊​ ​ေယာက်ျား​ ​ေလး​ပါအလွန်နှစ်သက်သည်။ ​ေယာက်ျား​ေလး​ေတွအဖို့​ေတာ့​ အတိုင်း​ထက်အလွန်​ေပါ့​။ ဒဂုန်​ေရွှမျှား​၏ ဘာသာြပန်စွန့်​စား​ခန်း​ဝတ္ထု ​ေတွကိုလည်း​ က​ေလး​ေတွနှစ်သက်ြက၏။ ကျမဆယ်​ေကျာ်သက် က​ေလး​ေတွကို​ေတွ့​သည့်​အခါ ဘာစာအုပ်​ေတွြကိုက်လဲဟု ​ေမး​တိုင်း​ ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​နှင့်​ ဒဂုန်​ေရွှမျှား​ ပါဝင်တတ်သည်ကို သတိထား​မိသည်။ ကျမကိုယ်တိုင် ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​၏ ရှုပနန္ဒီ ကိုစွဲစွဲမက်မက် ဖတ်ခဲ့​ရ သည်ကို သတိရမိပါသည်။ က​ေလး​တို့​၏ စူး​စမ်း​ရှာ​ေဖွစွန့်​စား​ချင်သည့်​ သဘာဝစိတ်ဆန္ဒကို ထိုစာအုပ်များ​၏ ရသက ြဖည့်​စွမ်း​ေပး​ သည်။ စာအုပ်တို့​သည် သူတို့​အတွက်စိတ်ြဖင့်​ ခရီး​နှင်စရာယာဉ်​ေတွြဖစ်သည်။

ကျမဘဝတွင် ပထမဆံုး​ဖတ်ခဲ့​ရသည့်​ ဓူဝံ၏မာလာဝတ္ထုတိုကို ကျမအခုချိန်အထိ မ​ေမ့​ေတာ့​ပါ။ အဲသည်အထဲကဖိုခ​ေနာက်ဆိုင် တိုင်း​ ြပည်သံုး​ခု ြကား​က​ေတာအုပ်ြကီး​သည် ​ေတာ်လှန်​ေရး​သမား​ သူရဲ​ေကာင်း​ ဗိုလ်နန္ဒ အ​ေြခစိုက်ရာနယ်​ေြမြဖစ်သည်။ မတရား​တာကို လက်ပိုက်ြကည့်​မ​ေနဘဲ အသက်နှင့်​ရင်း​ြပီး​ ကူညီ​ေြဖရှင်း​ေပး​ေသာ သူရဲ​ေကာင်း​သည် ကျမအတွက် ​ေလး​စား​အထင်ြကီး​စရာ​ေပါ့​။ ည သန်း​ေခါင်တွင် ဘီလူး​စား​ခံရတတ်လို့​ မသွား​ရဲြကသည့်​ ​ေတာင်​ေြခတခုဆီက လျှို့​ဝှက်ချက်ကို ထုတ်​ေဖာ်သည့်​ ထိုသူရဲ​ေကာင်း​၏ ​ေဆာင်ရွက်ချက်များ​၊​ သူဖမ်း​ဆီး​ရမည့်​ ဘုရင်မကို မဖမ်း​ဆီး​ရံုတွင်မကနိုင်ငံဖွံ့​ြဖိုး​တိုး​တက်​ေအာင် စစ်အင်အား​ြကီး​မား​ေအာင်ပင် သူက ကူညီလိုက်​ေသး​သည်။ ထိုဘုရင်မနှင့်​ သူရဲ​ေကာင်း​ြကား​က ဖွင့်​မ​ေြပာလဲ သိ​ေနသည့်​ချစ်ြခင်း​ေမတ္တာ၊​ ​ေနာက်ဆံုး​သူ့​ကတိကို ထိန်း​ချုပ် ြပီး​ သူ့​အသက်ကို ဓား​စာခံသူ့​တပည့်​ ​ေနာက်လိုက် လူကိုး​ေယာက်အသက်နှင့်​ လဲယူဖို့​သာယာ​ေရွှြပည် ဘုရင်ြကီး​ဆီသို့​ တဦး​တည်း​ တိတ်တဆိတ်ြပန်အသွား​၊​ ဘုရင်မကလဲ သူရဲ​ေကာင်း​မရှိသည်ကို သိသည့်​အခါထိုနိုင်ငံသို့​ လိုက်သွား​ြပီး​၊​ သူ့​ကိုယ်သူအပ်နှင်း​လျက် ဗိုလ်နန္ဒအတွက် လွတ်ြငိမ်း​ချမ်း​သာခွင့်​ေတာင်း​သည့်​အချိန်၊​ ထိုဇာတ်သိမ်း​ခန်း​သည် ဇာတ်၏အထွဋ်အထိပ် ြဖစ်သည်။

သူတို့​ဆီက ဟယ်ရီ​ေပါ်တာ ဝတ္ထု​ေတွအရှိန်အဟုန်ြဖင့်​ လူြကိုက်များ​သည်မှာ က​ေလး​တို့​ကိုယ်တိုင်ပါဝင် လှုပ်ရှား​သည့်​ လျှို့​ဝှက်ဆန်း​ ြကယ်စွန့်​စား​မှု အ​ေြခခံ ဇာတ်လမ်း​များ​ြဖစ်လို့​ ​ေနမှာပါ။ က​ေလး​ေတွချည်း​လူြကီး​ အကူအညီသိပ်မပါဘဲ အန္တရယ်ဆိုး​ေတွနှင့်​ြကံု၊​ က​ေလး​တို့​၏ ြကံရည်ဖန်ရည် စွမ်း​ရည်​ေတွနှင့်​ပဲ အဲသည်က​ေနလွတ်​ေြမာက်၊​ ဘယ်​ေလာက်​ေကျနပ်အား​ရစရာ ​ေကာင်း​လိုက်ပါသလဲ။

အခု​ေခတ်မှာ အများ​အား​ြဖင့်​ေတွ့​ရသည့်​ က​ေလး​တို့​၏စွန့်​စား​မှုက ဂိမ်း​ေတွပဲ ြဖစ်သည်။ ဂိမ်း​ထဲမှာ ​ေသနတ်ပစ်သည်။ ဂိမ်း​ထဲမှာဗံုး​ ​ေဖာက်ခွဲသည်။ ဂိမ်း​ထဲမှာ​ေြမလျှိုး​မိုး​ပျံသည်။ ကျမတူအငယ်​ေလး​တ​ေယာက် ​ေဆာ့​သည့်​ ဂိမ်း​မှာ​ေတာ့​ ဇာတ်လိုက်က သူ့​လိုအရွယ် ​ေကာင်​ေလး​။ နွား​ြခံထဲမှာ နွား​နို့​ညှစ်တာလည်း​ပါ၏။ ကျမသ​ေဘာကျစွာ ြပံုး​ရယ်မိသည်။ သူ့​ဘဝမှာနွား​ကို ​ေသ​ေသချာချာကိုင်မ ြကည့်​ဖူး​တာကျမသိသည်။ နွား​နို့​ညှစ်ဖို့​ေတာ့​ ​ေဝး​ေလစွ။ ဒါ​ေပမယ့်​ ဂိမ်း​ထဲမှာနွား​နို့​ညှစ်သည်ဆို​ေတာ့​ ဒါလည်း​တမျိုး​ေတာ့​ စိတ်​ေြဖရာ ရတာ​ေပါ့​ေလ။ သို့​ေသာ် သူတို့​တကယ်ြကံု​ေတွ့​ရသည်က အလင်း​ေရာင်​ေတွ ပံုရိပ်​ေတွပါ။ ဘယ်မှာလဲ နွား​၊​ ဘယ်မှာလဲ နွား​၏ အ​ေမွှး​နု နု​ေလး​ေတွ၊​ ဘယ်မှာလဲ နွား​စာခွက်၏ ​ေကာက်ရိုး​ရနံ၊​ ဘယ်မှာလဲ နွား​ေချး​နံ။

က​ေလး​ေတွ သွား​ရင်း​လာရင်း​ သစ်ပင်​ေတွကိုြကည့်​ရြမင်ရသည် ဆိုလျှင်လည်း​ဒါက ကား​မှန်ြပတင်း​မှ တဆင့်​ြမင်ရသည့်​ ြမင်ကွင်း​ ​ေတွ၊​ သစ်ရွက်စိမ်း​စိမ်း​ ပန်း​ေမွှး​ေမွှး​ကို လက်ြဖင့်​ထိတို့​ြကည့်​ရတာမဟုတ်။ လိပ်ြပာ​ေလး​ေတွ ပုဇဉ်း​ေလး​ေတွ တီ​ေကာင်​ေတွကို လက် ြဖင့်​ထိ ကိုင်ြကည့်​ရတာမဟုတ်။ သူတို့​လမ်း​ေလျှာက်ရသည့်​ ​ေြမက သူတို့​အိမ်​ေရှ့​တိုက်ခန်း​ေရှ့​က ​ေြမသာလျှင်ြဖစ်သည်။ စက်ဘီး​ေလး​ ​ေသာ်မှ စီး​ခွင့်​မရှိ။ ကံ​ေကာင်း​လို့​ ြခံဝင်း​ကျယ်ကျယ် ရှိသူက​ေတာ့​ စက်ဘီး​စီး​ခွင့်​ ရှိတာ​ေပါ့​။ သာမန်ကျမတို့​လို ကန်ထရိုက်တိုက်​ေတွမှာ ​ေနရသည့်​က​ေလး​ေတွ ဘယ်​ေနရာသွား​ြပီး​ စက်ဘီး​စီး​မလဲ။ ​ေဘာလံုး​ကန်သည့်​ ကွင်း​မရှိ၊​ ြကက်​ေတာင်ရိုက်သည့်​ ကွင်း​မရှိ၊​ ပန်း​ြခံ ​ေတာင် ကျမတို့​နား​မှာမရှိ​ေတာ့​ပါဘူး​။ စိမ်း​လန်း​သည့်​ေနရာ လိုအပ်သည်။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား​ေဆာင်ရွက်မှု လိုအပ်သည်။ စွန့်​စား​ရင် ခုန်မှုကို က​ေလး​ေတွသိဖိုလိုသည်။ ​ေပျာ်ရွှင်မှုသာမက နာကျင်မှုကိုလည်း​ က​ေလး​ေတွသိသင့်​ သည်ဟုဆိုလျှင် လက်ခံနိုင်ြကပါ့​မလား​။

လိုအပ်သည်ထက်ပိုြပီး​ အတင်း​ကာ​ေရာအကာအကွယ်​ေတွ ​ေပး​ခံ​ေနရသည့်​ က​ေလး​တို့​သည် ဘဝအတွက် လိုအပ်သည့်​သတ္တိ​ေတွ ဘယ်ကရမလဲ၊​ ​ေြဖာင့်​မှန်ြပီး​ အား​နည်း​သူကို ဖိနှိပ်ခံလူကို ကူညီကယ်တင်​ေပး​ဖို့​ အမှန်တရား​အတွက် စွန့်​စား​လိုစိတ်​ေတွ၊​ တွန်း​အား​ ​ေတွကိုဘယ်က ရနိုင်ပါ့​မလဲ။ အနည်း​ဆံုး​သူတို့​၏ မျိုး​ဆက်အနာဂတ်က​ေလး​ေတွ စွန့်​စား​မှု၏ အရသာကိုသိ​ေအာင် ​ေြပာြပဖို့​ ပံုြပင်​ေတွ ဖန်တီး​ေပး​ဖို့​ အနုပညာကို​ေရာ သူတို့​ဘယ်က ရနိုင်​ေလမလဲ။

ဂျူး​
ကလျာ မဂ္ဂဇင်း​ ​ေအာက်တိုဘာ ၂၀၀၉

မဟူရာ​ေကာင်း​ကင်အတွက် ​ေရွှ​ေရာင်ချည်တမ်း​ချင်း​

မဟူရာ​ေကာင်း​ကင်အတွက်
​ေရွှ​ေရာင်ချည်တမ်း​ချင်း​

သန်း​ေကာင်ထက်​ေတာ့​
ညဉ့်​မနက်ပါဘူး​တဲ့​
ဆိုရိုး​စကား​ထား​ခဲ့​ြငား​လည်း​
ဒို့​တိုင်း​ေရွှြပည်​ေတာ်မှာ​ေတာ့​
သန်း​ေခါင်ထက်နက်တဲ့​ ညဉ့်​ေရာင်က
ပိန်း​ပိတ်​ေအာင်​ေမှာင်လို့​
ြကယ်​ေရာင်လဲမရှိ
လ​ေရာင်နတ္တိနဲ့​ေပါ့​ ၊​။

တခါ တခါ
လင်း​ကနဲ လက်ကနဲ
အလင်း​မွဲမွဲ​ေလး​ြမင်မိလို့​
​ေမျှာ်လင့်​တြကီး​
အနား​တိုး​ြကည့်​မိ​ေတာ့​
​ေတွ့​ဆံု​ေဆွး​ေနွုး​ေရး​အတွက်
​ေတွ့​ဆံု ​ေဆွး​ေနွး​ေပး​မယ့်​
ပိုး​စုန်း​ြကူး​ေလး​ေတွပဲ ။

အဲဒါကလည်း​
မှိတ်တခါ ​ေပျာက်တလှည့်​
ဖမ်း​ရခက် ဆုပ်ရခက်ပါဘိနဲ့​
ဝမ်း​နည်း​ရမလို ဝမ်း​သာရမလို
အမျိုး​မျိုး​ အမူပိုလို့​ ။

တိုင်း​ေဝး​ြပည်ြခား​က
ဒုက္ခသည် ဒို့​ြပည်သား​ေတွမှာ​ေတာ့​
ဆူး​ြကား​ထဲက ဘူး​ခါး​များ​လို
​ေရှ့​တိုး​လို့​လဲ ​ေနရဘို့​မ​ေမျှာ်ရဲ
​ေနာက်ဆုတ်လို့​လဲ ြပန်ရမှာ မဝံ့​မရဲနဲ့​မို့​
သန်း​ေကာင်ထက်နက်တဲ့​ ညဉ့်​ယံ​ေတွမှာ
အာရုဏ်ဦး​ရဲ့​ေရှ့​ေြပး​
​ေရာင်ချည်မျှင် ခပ်​ေရး​ေရး​ပဲြဖစ်ြဖစ်
​ေတာင့်​ေတာင့်​တတ
ြမင်ခွင့်​ရချင်ပါရဲ့​
ချစ်စွာ​ေသာ အို ... ​ေကာင်း​ကင် ။

သီတာ​ေအာင်
၉ - ၁၂ - ၂၀၀၉

ကျန်စစ်သား​ … ငါ့​ကို ခိုး​ြပီ

၁။
​ေန့​ေတွ ည​ေတွ
​ေန​ေတွ လ​ေတွ
တ​ေရွ့​ေရွ့​တိုက်စား​
လှိုက်စား​လာတဲ့​ ​ေဝဒနာမှာ
ဘာကို ယံုလို့​
ဘာ​ေတွ ပံုအပ်ရမှာတဲ့​လဲ ။


၂။
ဘယ်လို​ေခတ်ဆိုး​ြကီး​ပါလိမ့်​
​ေဟာဒီ အ​ေမှာင်ထုထဲမှာပဲ
အ​ေြကာက်တရား​နဲ့​ေချာက်ချား​ေနြက​ေတာ့​မှာလား​
အ​ေြကာက်တရား​နဲ့​ ​ေဖာက်ြပား​သွား​ေတာ့​မှာလား​ ။
ဇာတ်တူသား​စား​တဲ့​ လူတန်း​စား​တရပ်
အြမစ်ြဖတ်ဖို့​လိုြပီ ။

မာယာများ​တဲ့​ ကစား​ပွဲထဲ
ကံစမ်း​မဲများ​ ပါ​ေလမလား​
အ​ေရာင်​ေြပာင်း​လွယ်တဲ့​
ဦး​ေဆွး​ဆံ​ေြမ့​ အမှုထမ်း​လိုသူများ​ရဲ့​
အလိုရမ္မက်ဟာ
ြပိုကွဲပျက်စီး​ြခင်း​နဲ့​ အဆံုး​သတ်ရလိမ့်​မယ် ။
၃။
ကံကိုယံုြပီး​ ဆူး​ပံုမနင်း​နဲ့​
ဆူး​စူး​တာပဲ ခံရမယ် ။
အသက်ကို ဉာဏ်​ေစာင့်​တယ်
​ေအာင်ပွဲနဲ့​အနာဂတ်ကို အမှန်တရား​ေစာင့်​တယ်
အဲဒီြကား​က မင်း​ေစာလူး​ရဲ့​
ကျန်စစ်သား​ ငါ့​ကို ခိုး​ြပီ ဆိုစကား​
မင်း​တို့​နှုတ်ဖျား​က ထွက်ကျလာရင်
မင်း​တို့​ထိုက်နဲ့​ မင်း​တို့​ကံ
​ေခွး​ေသ ဝက်​ေသ ကျန်ခဲ့​ေပ​ေတာ့​
အဖန်ဖန်အခါခါ ကျွန်ြပု ခံြက​ေပ​ေတာ့​ ။
၄။
အယုတ် အလတ် အြမတ် မ​ေရွး​
သမိုင်း​ေပး​တာဝန်အ​ေရး​ကို
ကိုယ့်​အ​ေရး​လို​ေတွး​
နှစ်​ေထာင့်​ရှစ် ဖွဲ့​စည်း​ပံုအ​ေြခခံဥပ​ေဒကို
ဖျက်သိမ်း​ေပး​
နှစ်​ေထာင့်​တဆယ် ​ေရွး​ေကာက်ပွဲကို
ဖျက်သိမ်း​ေပး​
ဇျက်သိမ်း​ေပး​ ဖျက်သိမ်း​ေပး​ အရာများ​စွာ
​ေရွှဂံုတိုင် ​ေြကညာစာတမ်း​သာ
တတိုင်း​ြပည်လံုး​ရဲ့​ အသက်ြဖစ်တယ်။

ရဲရင့်​သက်ဇွဲ
၂၀၀၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

၄ ​ေကျာင်း​ထွက်

၄ ​ေကျာင်း​ထွက်

ရဲရင့်​ေအာင် (နယူး​ေဒလီ)

'ဂျိန်း​' ဆိုတဲ့​ တံခါး​ပိတ်သံြကီး​ဟာ ဘဝကို ထက်ပိုင်း​ချိုး​ချလိုက်သလား​ ထင်ရတယ်။ တကယ့်​ကို သူစိမ်း​ဆံတယ်။ လူမှာ သိမ်ငယ်လိုက်တဲ့​ြဖစ်ြခင်း​။ ​ေထာင်ဘူး​ဝက​ေန ပံုစံခန်း​ထဲ မဝံ့​မရဲ ​ေလျှာက်လာရတယ်။ ရှိနှင့်​ေနြပီး​သူ​ေတွရဲ့​ စူး​ရဲလှတဲ့​ အြကည့်​ေတွကို ရင်ဆိုင်နိုင်စွမ်း​မရှိ။ အနား​ကို ​ေသွး​ေအး​ေအး​နဲ့​ ဝိုင်း​အံုလာတဲ့​အခါ အား​ငယ်စိတ်နဲ့​ နှလံုး​ခုန်နှုန်း​ဟာ အြမင့်​ဆံုး​ဆီ ခုန်တက်သွား​တာ။ ရင်ထဲမှာ ကတုန်ကရင်ြဖစ်လာလို့​ တကိုယ်လံုး​ နတ်ပူး​သလိုလို တုန်ရင်လှိုက်​ေမာလာတယ်။ ​ေလှာင်ချိုင့်​ထဲက ငရဲသား​ေတွက စား​ေတာ့​ဝါး​ေတာ့​မတတ်။ ဒီလိုအြဖစ် မြကံုဖူး​ခဲ့​။

'ဟဲ့​ေကာင် … ​ေလး​ဖက်ကုန်း​ေလျှာက်' ။ ြကမ်း​ြပင်ထက် လက်နှစ်ဖက်နဲ့​ ဒူး​ေထာက်ရတယ်။ အလျား​ ​ေပ ၃ဝ ​ေလာက်ရှိတဲ့​ အခန်း​နံရံနှစ်ဖက်ကို ဦး​ေခါင်း​နဲ့​ ​ေခါက်တံု့​ေခါက်ြပန်တိုက်ြပီး​တဲ့​အခါ အခန်း​ထဲမှာ ပါဝါအာဏာ အရှိဆံုး​ တန်း​စီး​နဲ့​ စည်း​ကမ်း​ထိန်း​ဆီ ြပား​ြပား​ဝပ် အခစား​ဝင်ရတယ်။ ​ေကျး​ေတာ်မျိုး​ ကျွန်​ေတာ်မျိုး​ ြဖစ်က​ေရာ့​ပဲ။ 'ပံုစံထိုင်' ဆိုတဲ့​ အသံြကီး​ ထွက်လာတယ်။ အ​ေနအထိုင် မတတ်​ေတာ့​ ထွား​ကျိုင်း​တုတ်ခိုင်တဲ့​ မိုက်ခဲ​ေတွရဲ့​ ​ေြခဖ​ေနာင့်​နဲ့​ လက်သီး​လက်ဝါး​ေတွက ြပင်း​အား​ေကာင်း​ မိုး​သီး​ေတွပမာ ဆင်း​ချလာတယ်။ နား​အံုထဲ မိုး​ြကိုး​ေတွ ပစ်၊​ ရင်ဝမှာ မိုး​ြကိုး​သွား​ေတွ စူး​နစ်နဲ့​ ခန္ဓာကိုယ်တခုလံုး​ ​ေထာင်း​ေထာင်း​ညက်​ေြခ ခံရ​ေလြပီ။

​ေတွ့​ေတွ့​ချင်း​ ​ေဆာက်နဲ့​ထွင်း​ဆိုသလို ဦး​ချိုး​၊​ ချိုချိုး​လုပ်ြပီး​မှ ပံုစံြပတန်း​စီး​က ပံုစံ​ေတွ ြပ​ေပး​တာပါ။ အထိုင်အထ ပံုစံကျရမယ်၊​ ဆက်ဆံပံု ဆက်ဆံနည်း​ မှန်ကန်ရမယ်။ ဒီ့​ေနာက် ပါဝါရှင်နှစ်​ေယာက်ဆီ ​ေမာ်ပင်မြကည့်​ရဲတဲ့​ သိုး​သူငယ်လို ခယရတယ်။ ​ေမး​သမျှ ​ေြဖ​ေပ​ေတာ့​ … ​ေြပာသမျှ နာခံ​ေပ​ေတာ့​။

'အြပင်မှာ မင်း​ဟာ ဝန်ြကီး​သား​ပဲြဖစ်ြဖစ်၊​ ြမို့​ေတာ်ဝင်ပဲြဖစ်ြဖစ်၊​ ဘာ​ေကာင်ပဲြဖစ်ြဖစ် ဒီထဲကို ဝင်လာကတည်း​က ဘူး​ဝဆိုတဲ့​ အဝင်​ေပါက်မှာ အား​လံုး​ထား​ခဲ့​ရမယ်' တဲ့​။ (ဒီစကား​က အာပလာဆိုတာ ​ေနာက်ပိုင်း​မှ သိရတာပါ။ လူတိုင်း​အတွက် မဟုတ်ပါဘူး​။ ပံုစံြကည့်​ြပီး​ ဟိန်း​ေဟာက်ြခိမ်း​ေြခာက်တာပါ။) ကိုယ်ကလည်း​ အ​ေကာင်ြကီး​ြကီး​ အြမီး​ရှည်ရှည် မဟုတ်။ သာမန်လူလို့​ ဆိုလိုက်ရင်ကို လံု​ေလာက်ပါရဲ့​။ အထူး​အြခား​ မရှိ။ စား​ဝတ်​ေန​ေရး​ မ​ေလာက်င၊​ ြကံရာ မရရာမှ မူး​ယစ်​ေဆး​ဝါး​ အ​ေရာင်း​အဝယ်နဲ့​ ြငိြပီး​ ဝင်ရတာ။ ​ေထာင်အဝင်မှာ ငုတ်တုတ်ထိုင် စစ်​ေဆး​ခံရ၊​ အမည် ​ေနရပ်လိပ်စာ အမှု ​ေရး​မှတ်၊​ ​ေထာင်ဝင်နံပါတ်​ေပး​ြပီး​ အကျဉ်း​ေဆာင်ထဲ မဝင်ရခင် ပံုစံခန်း​မှာ ပံုစံ​ေပး​လိုက်တာပါပဲ။ ပွဲဦး​ထွက် ြကိုဆိုဧည့်​ခံပံုက အ​ေတာ်ယဉ်လှသကိုး​။

စီရင်ချက်ချြပီး​ အကျဉ်း​သား​ေတွနဲ့​ တရား​ဆိုင် အချုပ်သား​ေတွ အ​ေဆာင်ထဲမှာ ရှိတယ်။ အ​ေဆာင်​ေတွထဲ ဝင်ဖို့​အ​ေရး​ ဝင်​ေြကး​က စလာတယ်။ ​ေနရာ​ေတွက ခွဲြခား​ထား​လို့​ စိတ်ြကိုက်​ေနရာရဖို့​ ​ေငွထိုး​နိုင်တယ်။ ညကင်း​မ​ေစာင့်​ချင်ရင်၊​ ြကမ်း​မတိုက်ချင်ရင်၊​ မိလ္လာမထမ်း​ချင်ရင်၊​ စိုက်ခင်း​မှာ လုပ်ချင်ရင်၊​ စား​ဖိုမှာ ကျချင်ရင် … ချင်ရင်၊​ မချင်ရင်​ေတွ အများ​သား​။ ဘာအတွက် ဘယ်​ေလာက်ဆိုတာ ​ေဈး​နှုန်း​ရှိြပီး​သား​။ ​ေဈး​ဆစ်ဖို့​ မစဉ်း​စား​နဲ့​၊​ မရ​ေရး​ချ မရ။ အြပတ် ​ေဈး​ကိုင်တာ။ အဲလိုဆက်​ေြကး​ေတွကို အချုပ်ကင်း​ကျ ကင်း​မှူး​ေတွကို ခွဲတမ်း​ေပး​ရတယ်။ မ​ေပး​လို့​က​ေတာ့​ ​ေနာက်ထပ်အချုပ်သား​ေတွကို တြခား​အခန်း​ထဲ ထည့်​ေပး​လိုက်မယ်။ သူ့​ေနရာမှာ သူ့​ဩဇာနဲ့​သူ ရှိ​ေနတာ။ သူ့​ခွဲတမ်း​နဲ့​ သူ။ တန်း​စီး​ေတွနဲ့​ ကင်း​မှူး​ေတွရဲ့​ြကား​က အ​ေပး​အယူ။

ဝန်​ေဆာင်ခကို ​ေပး​မယ့်​အ​ေြကာင်း​ ကတိ​ေပး​ရံုနဲ့​ သူတို့​ဂွင်ထဲမှာ အသား​မကျ​ေသး​ဘူး​။ အခန်း​ထဲရှိတဲ့​ မိတ်​ေဆွ နှစ်​ေယာက်ကို နှုတ်ဆက်ခွင့်​ မ​ေပး​ေသး​ဘူး​။ တံြမက်စည်း​၊​ ​ေရအိုး​၊​ ​ေရခွက်၊​ စာအုပ်မှတ်တမ်း​ေြကး​ေတွနဲ့​ ​ေထာင်ဝင်စာလာရင် ​ေကာ်ဖီမစ်၊​ စား​ေသာက်စရာ၊​ သြကား​နဲ့​ ​ေဆး​လိပ်​ေတွပါ အချိုး​ကျ ​ေပး​ရမှာကို သ​ေဘာတူရတယ်။ ​ေရှ့​ေရး​အထိပါ ြကိုး​ကိုင်လိုက်တာ။ ဒီလိုမဟုတ်ရင် အခန်း​ေထာင့်​မှာ ဆီး​ရွက်​ေလာက်မျက်နှာနဲ့​ ထိုင်​ေန​ေပ​ေရာ့​။ ဒါ​ေြကာင့်​ ​ေရလာမှ ဆီလာမှာမို့​ နှုတ်ကတိ​ေပး​ခဲ့​ရတာ။ သဒ္ဓါတရား​ထက် ြကီး​မား​တဲ့​ ခန္ဓာ၊​ ရက်စက်တဲ့​ စိတ်ဓာတ်၊​ လက်ရဲဇက်ရဲ အြပုအမူ၊​ သုန်မှုန် မျက်နှာထား​၊​ အုပ်စုြကီး​ြကား​မှာ အ​ေြကာက်တရား​ ြကီး​စိုး​ေနလို့​ပါ။ ကိုယ့်​မှာ လွန်ဆန်နိုင်စွမ်း​မှ မရှိတာ။ ​ေထာင်ထဲကို ရာဇဝတ်မှုနဲ့​ ပထမဆံုး​ စကျတုန်း​က​ေပါ့​။

​ေထာင်သက်တမ်း​ ရင့်​လာတာနဲ့​အမျှ ​ေထာင်​ေြကာနပ်လာြပီ။ သက်သာရာ သက်သာ​ေြကာင်း​ ရှာ​ေဖွလာဘ်ထိုး​ ရာထူး​တိုး​ဖို့​ အ​ေြကာင်း​ဖန်တတ်ြပီ။

''မိန်း​ေဂျး​'' ။ မိန်း​ေဂျး​ဆိုတာက အထူး​တာဝန်ယူရတဲ့​၊​ ​ေထာင်ဝန်ထမ်း​ေတွရဲ့​ ခိုင်း​ေစခံရတဲ့​ ​ေကျး​ကျွန်​ေတွလို့​ပဲ အဓိပ္ပာယ်​ေပါက်တယ်။ ဘယ်လိုပဲြဖစ်ြဖစ် အဲဒီကျွန်က အ​ေန​ေချာင် အစား​ေချာင်။ ​ေထာင်ပါး​ဝလာလို့​ ​ေထာင်ပိုင်၊​ ​ေထာင်မှူး​ကို ချဉ်း​ကပ်လာဘ်ထိုး​ြပီး​ မိန်း​ေဂျး​ေနရာကို အရယူတယ်။ အ​ေဆာင်တိုင်း​နဲ့​ ​ေထာင်တွင်း​ ​ေနရာတကာ သွား​လာနိုင်တဲ့​ အခွင့်​အ​ေရး​ ရတယ်။ အကျဉ်း​အကျပ်ထဲမှာမို့​ အ​ေတာ်ပဲ လွတ်လပ်လှပါ့​။ ဒါတင် ဘယ်ကမလဲ၊​ မျိုး​မျိုး​မျက်မျက်​ေလး​ေတွလည်း​ ရှိမှ ရှိ။

အကျဉ်း​သား​ေတွကို ​ေထာင်ဝင်စာ လာ​ေတွ့​ရင် အဝင်အထွက်စစ်၊​ ​ေတွ့​ဆံုချိန် တင်း​ကျပ်ထား​တာ ​ေလျှာ့​ေပါ့​ေပး​၊​ ပစ္စည်း​သွင်း​တာ​ေတွ ြကီး​ြကပ်၊​ အ​ေဆာင်တွင်း​ ​ေဖာက်ခွဲမှု မရှိ​ေစဖို့​ လှည့်​ပတ်စံုစမ်း​၊​ ြပင်ပက ဝယ်ချင်တာရှိရင် အကျိုး​ေဆာင်နဲ့​၊​ အလုပ်ကို ြဖစ်လို့​။ သိတယ်မလား​၊​ ​ေရမလာရင်​ေတာ့​ ဆီဘယ်​ေပး​မလဲ။

​ေထာင်ရဲက ​ေခါ်ရင် 'ရှိ' ခနဲ ချက်ချင်း​ေြဖဖို့​၊​ အသံကျယ်ဖို့​၊​ ​ေလသံမှန်ဖို့​၊​ မျက်နှာ​ေပး​ေကာင်း​ဖို့​၊​ အ​ေြပး​ေလး​သွား​ဖို့​၊​ အြကိုက်​ေဆာင်ဖို့​ အသား​ကျလာတယ်။ အမည်၊​ အ​ေဆာင်၊​ အခန်း​၊​ ​ေထာင်ဝင်နံပါတ်ပါ ​ေထာင်ဝင်စာ ​ေြပစာ ြဖတ်ပိုင်း​ေတွယူြပီး​ အကျဉ်း​သား​ေတွကို သတင်း​ပို့​၊​ ​ေထာင်ဝတ်စံု ဝတ်ခိုင်း​၊​ ပံုစံ ထိုင်ခိုင်း​၊​ စစ်​ေဆး​၊​ ​ေထာင်ဝင်စာ ​ေတွ့​ဆံုခန်း​ ​ေခါ်သွား​၊​ ​ေနရာယူခိုင်း​။ ​ေတွ့​ရတာ အချိန်နည်း​လို့​ အား​မရ​ေသး​ရင် ရဲနဲ့​ ညှိ​ေပး​၊​ သ​ေဘာတူရင် ​ေငွယူြပီး​ အချိန်တိုး​ေပး​ေပါ့​။

​ေထာင်​ေဆး​ခန်း​က ​ေပး​ေလ့​ရှိတဲ့​ Peracetamol နဲ့​ မလံု​ေလာက်ဘူး​လား​။ ယား​နာ​ေပျာက်​ေဆး​ လိုချင်သလား​၊​ ​ေကာင်း​ရာမွန်ရာ ​ေဆး​မျိုး​ေတွ လိုချင်သလား​၊​ စာပါ ဖတ်ချင်သလား​။ ရ​ေစရမယ်။ အြပင်က မိသား​စုဝင်​ေတွဆီ သတင်း​ေရာက်​ေစရမယ်။ လာပို့​ရင် အလွယ်တကူ ​ေပး​သွင်း​နိုင်တယ်။ ရဲနဲ့​ စစ်​ေဆး​ခန်း​က ဝန်ထမ်း​ေတွအတွက် ဘာမှ မပူနဲ့​။ သူ့​ဟာနဲ့​သူ အချိုး​ကျ​ေလး​ ကသွား​လိမ့်​မယ်။ သိတဲ့​အတိုင်း​ ​ေရစီး​ဖို့​ပဲ။

ဒါတင်ဘယ်ကမလဲ။ အစား​အ​ေသာက်ဆိုတာ အ​ေရး​ြကီး​မှြကီး​။ အမဲသား​ေြကာ်၊​ ငပိ​ေြကာ်၊​ ခရမ်း​ချဉ်သီး​နဲ့​ ​ေဂါ်ဖီ၊​ ဘာြဖစ်ြဖစ် ​ေပး​သာ​ေပး​လှည့်​။ တခန်း​ဝင် တခန်း​ထွက်နဲ့​ စစ်ရင်း​ေဆး​ရင်း​ အကျဉ်း​သား​ဆီ ​ေရာက်သွား​လိမ့်​မယ်။ ဒါ​ေပမဲ့​ ြဖတ်စား​လာဘ်စား​ကို ြကည်ြဖူဖို့​ လိုတယ်။ မ​ေကျမချမ်း​ပံုစံ မျက်နှာရိပ် မျက်နှာကဲ မြပ​ေလနဲ့​။ ​ေနာက်တခါ အခွင့်​အ​ေရး​ ​ေဝလာ​ေဝး​။

မိန်း​ေဂျး​တာဝန်ယူချိန် ​ေထာင်ထဲကို ကမ္ဘာ့​ြကက်​ေြခနီအဖွဲ့​ ICRC ဝင်တာနဲ့​ ြကံုရပါ​ေသး​ရဲ့​။ သူတို့​လာမယ်ဆိုလို့​ အခန်း​တိုင်း​ သန့်​ရှင်း​ေရး​လုပ်၊​ ​ေဟာင်း​နွမ်း​အဝတ်အစား​ေတွကို အသစ်နဲ့​ အစား​ထိုး​၊​ ြပီး​ေတာ့​ ပံုစံထိုင်​ေပါ့​ေလ။ ICRC က ​ေထာင်အာဏာပိုင်​ေတွနဲ့​အတူ သန့်​ရှင်း​ေရး​၊​ ကျန်း​မာ​ေရး​၊​ အစား​အ​ေသာက် စစ်သ​ေပါ့​။ ​ေမး​ချင်တဲ့​ အကျဉ်း​သား​ကို ​ေကာက်သာ​ေမး​။ အား​လံုး​ ​ေအာ်ဟစ်​ေြပာရ​ေလ့​ရှိတဲ့​ 'အား​လံုး​ … ​ေကာင်း​ပါသည် ခင်ဗျား​' ချည်း​ပဲ။ တချို့​က မှန်တာ​ေြပာရင် ​ေထာင်ဆရာဝန်က စိတ်​ေဖာက်ြပန်သူအြဖစ် ဆင်​ေြခ​ေပး​ြပီး​ ​ေလျှာ်ပစ်မလား​၊​ ​ေနာက်ပိုင်း​မှာ အခွင့်​အ​ေရး​ေတွ ဆံုး​ရှံုး​မလား​၊​ တခုခု​ေတာ့​ တခုခုပဲ။ ဒီ့​ထက် ဆိုး​မယ်ဆိုရင် အလုပ်ြကမ်း​တမ်း​ ရဲဘက်စခန်း​နဲ့​ ဒုက္ခဆိုး​ရှာ စစ်​ေပါ်တာ ြဖစ်က​ေရာ့​။ ဒါ​ေြကာင့်​ ​ေရငံုနှုတ်ပိတ် ခပ်မဆိတ် ​ေနရတယ်။ ၁၉၉၉ ခုနှစ်​ေလာက်ကစြပီး​ ၆-၇ နှစ်​ေလာက်ပဲ ICRC က နှစ်စဉ် လာဖူး​တာ။ အခု မလာ​ေတာ့​ဘူး​။

အစား​အ​ေသာက်​ေရာ ဘာထူး​လဲ။ စိုက်ခင်း​က ဟင်း​သီး​ဟင်း​ရွက် သန်​ေပ့​ေကာင်း​ေပ့​ဆို ​ေထာင်ပိုင်​ေထာင်မှူး​ အမှူး​ြပုြပီး​၊​ အဆင့်​အလိုက် ခွဲတမ်း​ေပး​ဖို့​ လက်မ​ေနှး​ေစနဲ့​။ ကျန်တာ​ေတွကိုမှ ဧရာမ ဒန်အိုး​ြကီး​ထဲထည့်​ြပီး​ တာလ​ေဘာဟင်း​ ချက်​ေပ​ေတာ့​။ ဆီမပါြပား​မပါ မည်ကာမတ္တ အသား​ဟင်း​က တပတ် ၂ ခါ စား​ရတယ်။ ဓား​ခုတ် မညီတဲ့​ အသား​ေတာင် တ​ေယာက်ကို ၅ ကျပ်သား​ထက် မပို​ေစဘူး​။ (အခု ဘူး​သီး​ေတာင်​ေထာင်မှာ ၂ ကျပ်သား​ပဲ ရ​ေတာ့​မယ်လို့​ ြကား​ရလို့​ စိတ်မ​ေကာင်း​ဘူး​။) ဆို​ေတာ့​ တပိဿာ၊​ လူ ၂ဝ ခွဲတမ်း​။ ထမင်း​ တပန်း​ကန်မှာ စပါး​လံုး​က လက်တဆုပ်စာ။ အဝင်ဆိုး​သလား​ မ​ေမး​နဲ့​။ ​ေရွး​ချင်သူ ​ေရွး​စား​၊​ ဒါက အလုပ်ြကီး​တလုပ် ြဖစ်လိမ့်​မယ်။ ​ေကာင်း​ေပ့​ညွန့်​ေပ့​ေတွ ချက်ြပီး​ တာဝန်ကျ ​ေထာင်မှူး​ဆီ အစစ်ခံရတယ်။ အစား​အ​ေသာက် ​ေကာင်း​ေြကာင်း​ မှတ်တမ်း​တင်ရတယ်။ လာတာက အဲသလို။

ကျန်း​မာ​ေရး​ မ​ေကာင်း​လို့​ ဝန်ထမ်း​ရဲ​ေဘာ်နဲ့​ ​ေထာင်မှူး​ကို အာ​ေပါက်မတတ် တိုး​လျှိုး​ေတာင်း​ပန်ြပီး​မှ ​ေထာင်​ေဆး​ခန်း​ဆီ လှမ်း​ေတာ်မူရတယ်။ အဆံုး​မှာ​ေတာ့​ Peracetamol ပဲ။ ဒါ​ေတွ​ေြကာင့်​ ​ေထာင်ဝင်စာ၊​ ​ေထာင်ြပင်ပက ​ေဆး​ဝါး​၊​ အစား​အ​ေသာက်နဲ့​ ​ေငွ​ေြကး​က အ​ေတာ်တန်ဖိုး​ရှိတယ်။ ခိုး​ဆိုး​လုယက် ​ေသာင်း​ကျန်း​ရက်စက်သူလည်း​ လူပါပဲ။ ဒီအလုပ်​ေလာက်ပဲ အား​ကိုး​ခဲ့​သူမျိုး​ဆိုရင်​ေတာ့​ ​ေငွကို ရရာရ​ေြကာင်း​ ​ေချာင်း​ေြမာင်း​ေတာ့​တာပဲ။ ဆိုး​သွမ်း​ပါ​ေပ့​၊​ နည်း​စံုလမ်း​စံု ကမ်း​ကုန်ပါပဲ။ လှုပ်သာလှည့်​သာဖို့​ ရတဲ့​နည်း​နဲ့​ လာဘ်ထိုး​လား​ ထိုး​ရရဲ့​၊​ ​ေဖာ်လံဖား​လား​ ဖား​ရရဲ့​။ အပိဆံုး​ အြပား​ဆံုး​ အကျဉ်း​သား​ေတွအတွက် ​ေထာင်ဟာ ငရဲတကာ့​ ငရဲအြကီး​စား​။

အခွင့်​ထူး​ခံ​ေတွလည်း​ ရှိတာပါပဲ။ သူတို့​ကို ​ေထာင်ထဲမှာ သက်​ေတာင့်​သက်သာ ထား​ရတယ်။ ​ေထာင်ထဲမှာပါ အြပစ်မရှိ အြပစ်ရှာခံရတဲ့​ နိုင်ငံ​ေရး​ အကျဉ်း​သား​ေတွ ဒါမျိုး​မ​ေနရဘူး​။ ရာဇဝတ်သား​လိုပဲ ​ေနရတာ။ အခု​ေတာ့​ ငါး​ဖယ်က ​ေြပာင်း​ြပန်။ ကိုယ်လိုသူလို ရာဇဝတ်သား​ကို အထက်အာဏာပိုင်​ေတွက ပစား​ေပး​ထား​တာ။ တကယ့်​ကို 'ဘုရား​က ​ေအာက်၊​ ​ေမျာက်က အထက်'။ စစ်အာဏာပိုင်​ေတွနဲ့​ ​ေပါက်​ေရာက်ဝင်ဆံ့​ရင်၊​ ချမ်း​သာရင်၊​ ​ေပး​ကမ်း​နိုင်ရင် အဆင်ကို ​ေြပလို့​။ အကျဉ်း​သား​ချင်း​ မတူ​ေရး​ချ မတူ။ ရဲတို့​၊​ တန်း​စီး​တို့​ေတာင် မတို့​ရဲ မထိရဲဘူး​။ ​ေထာင်စည်း​ဝိုင်း​ရဲ့​ အတွင်း​နဲ့​ အြပင်ကို ဖန်ခုန်တမ်း​ကစား​သလို တံခါး​မရှိ၊​ ဓား​မရှိ ဝင်လိုက် ထွက်လိုက်။

'အ​ေရး​ပါ အရာ​ေရာက်ြပီ​ေဟ့​' ဆိုရင် လက်ထဲက ​ေငွပ​ေဒသာပင်ဟာ လှိမ့်​သီး​လာတာ။ ဒါ​ေြကာင့်​ ြပန်လွတ်မှာ စိုး​ရိမ်သူ၊​ ​ေထာင်မှာ ​ေငွရှာြပီး​ အိမ်ြပန်ပို့​သူ၊​ ရာဇဝတ်မှု​ေလး​ေတွ ထပ်လုပ်ြပီး​ ​ေထာင်ထဲ ထပ်တလဲလဲ ြပန်ဝင်သူ၊​ အဲသလို ​ေထာင်​ေပျာ်​ေတွ မျိုး​စံုရှိတယ်။ ဝင်​ေငွ​ေကာင်း​မယ့်​ ​ေနရာရဖို့​ ြကံရဖန်ရ၊​ ညစ်ပတ်ရ၊​ ရက်စက်ရနဲ့​မို့​ ​ေထာင်ဆိုတာ လူဆိုး​ကို လူ​ေကာင်း​ြဖစ်ဖို့​ သ​ေဘာတရား​နဲ့​ လက်​ေတွ့​ မပါတဲ့​ ​ေနရာ။ မလွတ်မလပ်နဲ့​၊​ ကျပ်တည်း​ကျဉ်း​ေြမာင်း​တာ မနှစ်သက်လို့​ အများ​က ​ေနာက်တခါ ​ေထာင်မလာချင်တာ။ ဒါ​ေပမဲ့​ လက်​ေတွ့​မှာ ဆိုး​သွမ်း​ဖို့​အ​ေရး​ ဝန်မ​ေလး​ဘူး​။ လူနည်း​စုကို ​ေြပာပါတယ်။ အများ​စုက ​ေထာင်အတတ်​ေတွကို အြပင်မှာ မကျင့်​သံုး​ဘူး​လို့​ ယံုပါရဲ့​။

အခွင့်​အ​ေရး​နဲ့​ ​ေငွ​ေြကး​ ရတက်မ​ေအး​တဲ့​ ​ေထာင်ြပင်ပ ဘဝဥခွံ​ေလး​မှာပါ အသာစီး​ ရ​ေရး​၊​ အထက်စီး​ ​ေရာက်​ေရး​ အ​ေတွး​ေတွ ​ေပါက်လာတယ်။ အဲဒီအတွက် ဆန္ဒအား​ြကီး​လာတယ်။ ရိုး​ရိုး​ေြဖာင့်​ေြဖာင့်​သွား​ဖို့​က လက်လှမ်း​မမီ။ မ​ေကာင်း​လိုက်တဲ့​ မ​ေကာင်း​။ ​ေထာင်ထဲက သင်လာတဲ့​ ပညာ​ေတွကို မကျင့်​သံုး​မိဖို့​ သတိသာ ထား​ေပ​ေတာ့​။ လူ့​ပတ်ဝန်း​ကျင်ကို ​ေကာင်း​မွန်သန့်​စင်ဖို့​အ​ေရး​ ဖာ​ေထး​ရှင်း​လင်း​ေပး​လိုတဲ့​ ​ေစတနာ ပရပွသာ ​ေထာင်ထဲမှာ စနစ်တကျ ရှိ​ေနမယ်ဆိုရင် လူသာဓု​ေခါ်၊​ နတ်သာဓု​ေခါ်​ေပါ့​။ တကယ့်​ကို ​ေခါ်ချင်စမ်း​ပါရဲ့​ သာဓု သံုး​ခွန်း​ …။

(​ေတွ့​ဆံု​ေမး​ြမန်း​ခွင့်​နှင့်​ စာမူ​ေရး​သား​ခွင့်​ ​ေပး​သြဖင့်​ ကာယကံရှင် ကို​ေယာဟန်ကို ​ေကျး​ဇူး​တင်ပါသည်။ ြမန်မာြပည်တွင် နိုင်ငံ​ေရး​လှုပ်ရှား​မှုများ​ေြကာင့်​ ​ေထာင်နှစ်ခါ ထပ်ကျခဲ့​သလို၊​ စကင်္ာပူတွင် ရက်လွန်​ေနထိုင်သြဖင့်​ အကျဉ်း​ကျခဲ့​ဖူး​သူ ြဖစ်​ေသာ​ေြကာင့်​ သူ့​ကို တင်စား​ေခါ်​ေဝါ်သည့်​အ​ေနြဖင့်​ ​ေဆာင်း​ပါး​ေခါင်း​စဉ်ကို '၄ ​ေကျာင်း​ထွက်' ဟု အမည်​ေပး​ပါသည်။ အကျဉ်း​မျှ တင်ြပြခင်း​သာ ြဖစ်ပါသည်။)

(အင်း​စိန်​ေထာင်၌ အကျဉ်း​သား​များ​အ​ေပါ် ​ေထာင်အာဏာပိုင်များ​က ခွဲြခား​ဖိနှိပ်မှုများ​ ရှိ​ေနသြဖင့်​ အကျဉ်း​သား​ အခွင့်​အ​ေရး​နှင့်​ တရား​မျှတ​ေရး​အတွက် နိုင်ငံ​ေရး​အကျဉ်း​သား​ ကိုညီညီ​ေအာင် လက်တ​ေလာ အစာငတ်ခံ ဆန္ဒြပ​ေနချိန်နှင့်​ ယ​ေန့​ ကျ​ေရာက်သည့်​ ၆၁ နှစ်​ေြမာက် အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ လူ့​အခွင့်​အ​ေရး​ေန့​ အထိမ်း​အမှတ်အြဖစ် ယခု ​ေဆာင်း​ပါး​ကို ​ေရး​သား​ရပါသည်။ - ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက် -)

ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် (သို့​မဟုတ်) ဗ.က.သ ၏ အာဇာနည် (Bo Aung Kyaw of Burma)

(http://bazanlin.wordpress.com မှကူး​ယူ​ေဖါ်ြပပါသည်။)

ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် (သို့​မဟုတ်) ဗ.က.သ ၏ အာဇာနည် (Bo Aung Kyaw of Burma)


ကို​ေအာင်​ေကျာ်ကို ၁၉၁၅ ခုနှစ်၊​ ဒီဇင်ဘာလ (၂၇) ရက်​ေန့​ မှာ အဖ ဦး​ေကျာ်ထင် နှင့်​ အမိ ​ေဒါ်​ေရွှ​ေကျာ့​ တို့​မှ အဂင်္ပူ ြမို့​နယ်၊​ ရံုး​ဇင်ရွာတွင် ဖွား​ြမင်ခဲ့​ပါတယ်။ အလယ်တန်း​ ပညာကို မယ်ဇလီကုန်း​ အမျိုး​သား​ေကျာင်း​မှ ​ေအာင်ြမင်ခဲ့​ြပီး​၊​ အထက်တန်း​ကို ဟသင်္ာတြမို့​၌ သင်ြကား​တတ်​ေြမာက်ခဲ့​ပါတယ်။ ထို့​ေနာက် ဂျပ်ဆင်​ေကာလိပ် တွင် ဥပစာတန်း​ ဆက်လက် တက်​ေရာက် ခဲ့​ြပန်ပါတယ်။

ကို​ေအာင်​ေကျာ်ဟာ ြမန်မာစာ​ေပကို အလွန်တန်ဖိုး​ထား​ြပီး​၊​ ြမန်မာစာ အ​ေရး​အသား​လည်း​ အလွန်​ေကာင်း​မွန်တယ် လိ်ု့​လူသိများ​ခဲ့​သူပါ။ စိတ်​ေနဓါတ်ခံ ြပင်း​ထန်ြပီး​၊​ အမျိုး​သား​ေရး​လည်း​ သူမတူ​ေအာင် နိုး​ြကား​သူြဖစ်လို့​ မိမိရဲ့​ စာ​ေပအစွမ်း​ နှင့်​ အမျိုး​သား​ေရး​လှံု့​ေဆာ်မှု​ေတွမှာ ​ေရှ့​တန်း​ကပါဝင်ခဲ့​လိ်ု့​ တက္ကသိုလ် ​ေကျာင်း​သား​သမ္မဂ္ဂတွင် သာမက၊​ ဗမာနိုင်ငံလံုး​ဆိုင်ရာ ​ေကျာင်း​သား​ သမ္မဂ္ဂတွင်၌ပါ အလုပ်အမှု​ေဆာင်အြဖစ် ​ေရွး​ချယ်တင်​ေြမှာက်ချင်း​ ခံခဲ့​ရပါတယ်။ ဂျပ်ဆင်​ေကာလိပ်၁ကို ​ေြခချလိုက်တာနှင့်​ ခံုဖိနပ်စီး​ကာ ပင်နီတိုက်ပံုကိုဝတ်ြပီး​ ကတံုး​ဆံ​ေထာက်နှင့်​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ရဲ့​ “ဒို့​ဗမာ” အဘိဓမ္မာကို ြကား​ရမှာပါ။

ကို​ေအာင်​ေကျာ်၌ အြခား​ေခတ်ြပိုင် သခင်​ေကျာင်း​သား​များ​ ြဖစ်သည့်​ သခင်​ေအာင်ဆန်း​၂၊​ သခင်နု၃၊​ သခင်လှ​ေဖ၄၊​ ကိုထွန်း​ရှိန်၅ အစရှိသူတို့​နှင့်​ မတူ ကွဲြပား​ ချက်​ေလး​ေတွလည်း​ ရှိပါ​ေသး​တယ်။ ထိုအခါက တက္ကသိုလ်မှ ​ေကျာင်း​သား​ အများ​စုဟာ လက်ဝဲယိမ်း​ ြက​ေသာ်လည်း​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်က​ေတာ့​ ပါ​ေတာ်မူ မင်း​နှစ်ပါး​ ကို သတိရ​ေနပါ​ေသး​တယ်။ ြမန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃ဝဝခု၊​ တန်​ေဆာင်မုန်း​လြပည့်​ေကျာ် (၈) ရက် ပါ​ေတာ်မူ​ေန့​ မှာ၊​ ဗ.က.သ နှင့်​ တ.က.သ တို့​မှ မည်သည့်​အထိန်း​အမှတ်ပွဲများ​ မလုပ်​ေသာ်လည်း​၊​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်တဦး​တည်း​ မိမိရဲ့​ အခန်း​တွင်း​မှ​ေန၍ အစာမစား​၊​ စကား​မ​ေြပာပဲ ပါ​ေတာ်မူ​ေန့​ အထိမ်း​အမှတ်ပွဲကျင်း​ပခဲ့​ပါတယ်။ အခန်း​ဝ မှာလည်း​ “ဤ​ေန့​ ဤရက်ကား​ ငါတို့​ အရှင်နှစ်ပါး​ ပါ​ေတာ်မူ​ေသာ ​ေန့​ြဖစ်သည်။ သတိရြကပါ။” ဟုလည်း​ ချိတ်ဆွဲ အသိ​ေပး​ခဲ့​ပါတယ်။ ကို​ေအာင်​ေကျာ်၏ သရုပ်ြပမှု​ေြကာင့်​ ၎င်းနှစ် အမျိုး​သား​ေအာင်ပွဲ​ေန့​ကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သမ္မဂ္ဂက ချိမ့်​ချမ့်​သဲ ကျင်း​ပြဖစ်ခဲ့​ြခင်း​ြဖစ်ပါတယ်။ ၁၃ဝဝြပည့်​ ကုလား​-ဗမာ အဓိကရုဏ်း​များ​အတွင်း​ကလည်း​ ကုလား​များ​နှင့်​ တ​ေယာက်ချင်း​ ထွက်ချမည်လုပ်၍ ဗ.က.သ မှ လုပ်​ေဖါ်ကိုင်ဖက်များ​ကပင် ဝိုင်း​ဆွဲထား​ရ​ေလာက်​ေအာင် အမျိုး​သား​ေရး​စိတ်ဓါတ်ြကီး​ေသာ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ပါ။ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း​ ဗမာမှုကို ​ေလး​စား​သလို၊​ အြခား​ေသာ ​ေယာကျာ်း​ေလး​၊​ မိန်း​က​ေလး​များ​ လက်ပွန်း​တတည်း​ ဆက်ဆံြခင်း​ ကိုလည်း​မြကိုက်ခဲ့​။ ထို့​ေြကာင့်​ ​ေယာကျာ်း​ေလး​များ​ နှင့်​ မိန်း​က​ေလး​များ​ အတူတွဲက​ေသာ ဧည့်​ခံပွဲများ​ ကို သပိတ်​ေမှာက်ရံုသာမက၊​ ​ေကာလိပ် ဆရာ၊​ ဆရာမ များ​ကျင်း​ပ​ေသာ Ball Dance Parties များ​ကိုပါ ခဲနှင့်​ေပါက်ခဲ့​တယ်လို့​ ​ေြပာစမှတ် ရှိပါတယ်။ လွတ်လပ်​ေရး​ရယူ​ေရး​၌လည်း​ ၎င်းက ရန်သူတို့​နှင့်​ တ​ေယာက်ချင်း​ အသက်အ​ေသခံ တိုက်ပွဲဝင်ရမည်လို့​လည်း​ အယူဆွဲခဲ့​ပါတယ်။ ​ေနာင်မှ ကိုဘဟိန်း​၆၊​ ကိုလှ​ေရွှရတို့​က နား​ချ၍ လက်​ေလျှာ့​သွား​ခဲ့​ ရပါတယ်။ ဤကဲ့​သို့​ ရဲရဲ​ေတာက် ​ေကာလိပ်​ေကျာင်း​သား​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ရဲ့​ ​ေမာ်ကွန်း​ဝင် နိဂံုး​ကို​ေတာ့​ ၁၃ဝဝြပည့်​ ​ေရနံ​ေြမသပိတ်ြကီး​က ဖန်တီး​ေပး​လိုက်ပါ​ေတာ့​တယ်။

၁၉၃ဂခုနှစ်၊​ နိုဝင်ဘာလ (၃၀) ရက်​ေန့​တွင် ​ေချာက်​ေရနံ​ေြမမှ သပိတ်တပ်ြကီး​ ရန်ကုန်ြမို့​သို့​ သခင်ဘိုး​လှြကီး​၏ဦး​ေဆာင်မှုြဖင့်​ စတင် ချီတက်လာခဲ့​ပါတယ်။ ဒီလိုချီတက်လာတာကို ​ေဒါက်တာဘ​ေမာ်ဂရဲ့​ ဘုရင်ခံအလုပ်အမှု​ေဆာင်အဖွဲ့​က ရှံုချလိုက်ြပီး​ ြဗိတိသျှ အာဏာပိုင် ​ေတွက ြဖိုခွင်း​မယ်ဆိုတဲ့​ သတင်း​ရလို့​ ဗ.က.သ က သပိတ်တပ်ြကီး​ နှင့်​ ပူး​ေပါင်း​ပါဝင်ရန် ​ေကျာင်း​သား​ေခါင်း​ေဆာင်များ​ြဖစ်သည့်​ ကိုဘဟိန်း​ နှင့်​ ကိုဗ​ေဆွတို့​ကို မ​ေကွး​ြမို့​သို့​ေစလွှတ် ခဲ့​ပါတယ်။ ၁၉၃ဂခု၊​ ဒီဇင်ဘာလ (၁၁) ရက်​ေန့​မှာ ကိုဘဟိန်း​ နှင့်​ ကိုဗ​ေဆွတို့​ မ​ေကွး​မှာ အဖမ်း​ခံရတယ် ဆိုသည့်​သတင်း​ ဗ.က.သ ဌာနချုပ်ကို​ေရာက်လာခဲ့​ပါ​ေတာ့​တယ်။ ဤသို့​နှင့်​၊​ သမ္မဂ္ဂမှ အာဏာဖီဆန်ပွဲလုပ်ရန် ဆံုး​ြဖတ်လိုက်ြပီး​ ဒီဇင်ဘာ (၁၅) ရက်​ေန့​ မှာ ​ေအာင်ြမင်စွာ ကျင်း​ပနိုင်ခဲ့​ပါတယ်။ ဒါ​ေပမယ့်​ ဘ​ေမာ်အစိုး​ရက ​ေတာင်သူလယ်သမား​၊​ အလုပ်သမား​၊​ ​ေကျာင်း​သား​များ​ရဲ့​ေတာင်း​ဆိုချက်များ​ကို မလိုက်​ေလျှာသည့်​အတွက်၊​ ​ေကျာင်း​သား​များ​က အာဏာဖီဆန်ပွဲထက် ြပင်း​ထန်သည့်​ အစီအစည်ကို အ​ေကာင်အထည်​ေဖာ်ရန် ဆံုး​ြဖတ်လိုက်ြကပါ​ေတာ့​တယ်။

၁၉၃ဂခု၊​ ဒီဇင်ဘာလ (၁၆) ရက် ည ၁၁ နာရီခန့်​တွင် ဗ.က.သ စာြကည့်​တိုက်၌ ဗဟိုအလုပ်အမှု​ေဆာင် အဖွဲ့​ဝင်အချို့​နှင့်​ “ဗိုလ်” စာရင်း​ဝင် ​ေကျာင်း​သား​တစု ြဗိတိသျှအစိုး​ရ၏ အုပ်ချုပ်​ေရး​ပင်မ ြဖစ်​ေသာ အတွင်း​ဝန်ရံုး​ကို (၂၀) ရက်​ေန့​၌ ဝိုင်း​ရံဆန္ဒြပရန် တိုင်ပင်ခဲ့​ြကပါတယ်။ ကို​ေအာင်​ေကျာ်နှင့်​ သံမဏိတပ်၉မှုး​ ကိုထွန်း​ရှိန်တို့​ မှာ စိတ်လှုပ်ရှား​လွန်း​၍ စကား​ပင်း​မ​ေြပာနိုင်ခဲ့​ြက။

၁၉၃ဂခု၊​ ဒီဇင်ဘာလ (၂၀) ရက် မနက် ၈ နာရီတွင် သမ္မဂ္ဂအ​ေဆာက်အဦး​ထဲမှ ကိုလှ​ေရွှ၏ “ဒီ​ေန့​ဗမာ့​ရာဇဝင်မှာတွင်မည့်​ေြခလှမ်း​ကိုစမယ်။ ချုပ်ချယ်တဲ့​ ဥပ​ေဒကိုဆန့်​ကျင်မယ်။ ကျုပ်တို့​ကို အစိုး​ရက ပစ်ရင်လည်း​ပစ်မယ်။ အဲဒါလိုက်မလား​” ဟူ​ေသာ အသံက ဟိန်း​၍ထွက်လာပါတယ်။ ကိုလှ​ေရွှက ဥက္ကဋ္ဌ​ေနရာမှာ၊​ ​ေရှ့​တန်း​မှာ ကိုထွန်း​ရှိန်၊​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်၊​ ကို​ေအး​ေကျာ် နှင့်​ သံမဏိတပ်ဗိုလ်များ​။ ​ေကျာင်း​သား​များ​ကလည်း​ “လိုက်မယ်။ လိုက်မယ်။” ဟု​ေြကွး​ေြကာ်ကာ စီတန်း​ထား​ေသာကား​များ​ဆီ ဦး​တည်​ေနြကြပီ။

စပတ်လမ်း​မှာ ​ေကျာင်း​သား​ေပါင်း​ ရဝဝဝ​ေကျာ်​ေလာက် စုမိြကကာ အတွင်း​ဝန်ရံုး​ အဝများ​အား​လံုး​ကို စတင်ပိတ်ဆို့​လိုက်ကျပါ​ေတာ့​တယ်။ ကို​ေအာင်​ေကျာ် က စပတ်လမ်း​နှင့်​ ဖ​ေရဇာလမ်း​ ​ေထာင့်​မှ​ေနကာ ​ေကျာင်း​သား​များ​ကိုစတင်​ေနရာချ​ေပး​ပါတယ်။ ထို့​ေနာက်၊​ ​ေကျာင်း​သား​အ​ေရး​၊​ ​ေတာင်သူလယ်သမား​၊​ အလုပ်သမား​အ​ေရး​တို့​ကို စတင် ​ေြကွး​ေြကာ် ပါ​ေတာ့​တယ်။ ရဟန်း​ရှင်လူတို့​ကလည်း​ ဝိုင်း​အား​ေပး​ြကပါတယ်။ ​ေန့​လည် ၁၂ နာရီ​ေလာက်မှာ ကိုလှ​ေရွှ က “​ေအာင်ြပီ” ​ေြကွး​ေြကာ်ကာ ဆန္ဒြပပွဲရုပ်သိမ်း​ြပီး​ ဖ​ေရဇာလမ်း​၁၀၊​ ဂျုဒါအီဇကယ်လမ်း​၁၁၊​ ဒါလဟိုဇီလမ်း​၁၂တို့​မှ ​ေကျာင်း​သား​များ​ကိုစု​ေဝး​ကာ စပတ်လမ်း​၁၃အတိုင်း​ ချီတက်လာခဲ့​ပါ​ေတာ့​တယ်။ ထိုအချိန်မှာ ​ေဂါ်ရာြမင်း​စီး​ စစ်ပုလိပ်များ​၁၄ ချီတက်လာကာ ​ေကျာင်း​သား​ထုကို ဝင်​ေရာက်ရိုက်နှက်ပါ​ေတာ့​တယ်။ ကိုလှ​ေရွှ နှင့်​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်တို့​ နှစ်​ေယာက်မှာ အနီး​ကပ်ဆံုး​ ရှိ​ေနခဲ့​ြကြပီး​ အြခား​ေကျာင်း​သား​များ​ ဖရိုဖရဲ မြဖစ်ရန် ြကိုး​ပန်း​ေနပါတယ်။ ရဲ​ေဘာ်​ေကျာင်း​သား​များ​ ကလည်း​ “အ​ေရး​ေတာ်ပံု ​ေအာင်ပါ​ေစ”၊​ “သခင်မျိုး​ေဟ့​ တို့​ဗမာ” စသည့်​ တို့​ကို ဆက်လက် ​ေြကွး​ေြကာ်လျှက် ​ေရှ့​သို့​ ဆက်လက်ချီတက်ခဲ့​ကျပါတယ်။ ဒါ​ေပမယ့်​ ​ေဂါ်ရာြမင်း​စီး​ စစ်ပုလိပ်များ​က ပိုမိုြပင်း​ထန်စွာ ြဖိုခွဲခဲ့​လို့​ ​ေနာက်ဆံုး​ ​ေကျာင်း​သား​တပ်ြကီး​ လဲြပိုခဲ့​ပါ​ေတာ့​တယ်။ ဥက္ကဋ္ဌ ကိုလှ​ေရွှလည်း​ အကန် ခံထား​ရလို့​ လမ်း​ေပါ်မှာလဲ​ေနပါတယ်။ ကိုလှ​ေရွှ ရဲ့​ ​ေဘး​မှာ လဲ​ေနတာက​ေတာ့​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ပါ။ ဦ​ေခါင်း​မှ​ေသွး​ေတွ ဆက်တိုက်ယိုစီး​ေနရင်း​မှပင်၊​ ကုန်း​ ထကာ “ကိုလှ​ေရွှ၊​ ကိုလှ​ေရွှ။ ကျုပ်တို့​ေခါင်း​ေဆာင်း​ြကီး​ ဘယ်လို​ေန​ေသး​လဲ။ အ​ေရး​ေတာ်ပံု ​ေအာင်ရမည်။” ဟု ​ေသွး​ရူး​ေသွး​တန်း​နှင့်​၊​ အသံကွဲြကီး​နင့်​ ​ေအာ်ရင်း​ ြပန်လဲကျသွား​ပါတယ််။ ​ေဘး​မှ​ေကျာင်း​သား​များ​ သူ့​ကို ရန်ကုန်​ေဆး​ရံုြကီး​သို့​ အား​ချင်း​ ပို့​ေသာ်လည်း​ ​ေနရမရ၍ ဆင်နီတိုး​ရီး​ယမ်း​၁၅ သို့​ေြပာင်း​ေရွှ့​ခဲ့​ရပါတယ်။

ထို​ေန့​ညက၊​ ရန်ကုန်ြမို့​ြကီး​တခုလံုး​ တိတ်ဆိတ်​ေနခဲ့​ပါတယ်။ ရဟန်း​ရှင်လူတို့​လည်း​ မလှံု့​ေဆာ်ရပဲ အသံတိတ် သပိတ်​ေမှာက်ြကပါတယ်။ ကို​ေအာင်​ေကျာ်မှာ​ေတာ့​ တက္ကသိုလ် ဆင်နီတိုး​ရီး​ယမ်း​က ခုတင်​ေပါ်မှာ သတိလစ်လျှက်။ ကိုလှ​ေရွှလည်း​ ပုန်း​ေရှာင်​ေနရသည့်​ြကား​မှ သူ့​ရဲ​ေဘာ် ကို​ေအာင်​ေကျာ်အတွက် ရင်တဖိုဖိုနှင့်​။

၁၉၃ဂခု၊​ ဒီဇင်ဘာလ (၂၂) ရက်​ေန့​ ည​ေနတွင်မှာ​ေတာ့​ ကိုလှ​ေရွှဆီသို့​ သတင်း​တပုဒ် ​ေရာက်လာခဲ့​ပါတယ်။ “ကို​ေအာင်​ေကျာ် ​ေသြပီတဲ့​”။

ဤသတင်း​ ဗမာြပည်ရှိ​ေကျာင်း​များ​အား​လံုး​သို့​ ချက်ချင်း​ြပန့်​သွား​ြပီး​ ရွာငယ်များ​မှ ​ေကျာင်း​များ​ပါ မကျန် အား​လံုး​တညီတညာတည်း​ သပိတ်​ေမှာက်ြကပါတယ််။ ကိုလှ​ေရွှကိုယ်တိုင်လည်း​ ဝရမ်း​ ထုတ်ခံထား​ရသည်ကိုပင် ဂရုမစိုက်၊​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ဈာပနပွဲ၌ ​ေရှ့​ဆံုး​မှ ဦး​ေဆာင်ချီတက်ခဲ့​ပါတယ်။ ဈာပနပွဲြကီး​မှာ လည်း​ လူ​ေထာင်​ေပါင်း​များ​စွာတို့​နှင့်​ ဆန္ဒြပပွဲြကီး​ ြဖစ်ခဲ့​ပါ​ေတာ့​တယ်။ ြကံ​ေတာသုဿန် အ​ေရာက်မှာ​ေတာ့​ ကိုလှ​ေရွှက “ဟယ်…ဘ​ေမာ်အစိုး​ရ၊​ နင့်​တို့​လုပ်ရပ်​ေြကာင့်​ ငါတို့​ရဲ​ေဘာ် ကို​ေအာင်​ေကျာ် ကျဆံုး​ရတယ်။” အစချီသည့်​ ရဲရဲ​ေတာက် မိန့်​ခွန်း​ကို ​ေဟာ​ေြပာပါ​ေတာ့​တယ်။ ကိုထွန်း​ရှိန် တ​ေယာက်လည်း​ ​ေခါင်း​မှာပတ်တီး​စည်း​ြဖင့်​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်၏ အ​ေလာင်း​ေဘး​မှ ​ေနကာ အံကျိတ်ရင်း​ မျက်ရည်​ေတွ တ​ေတွ​ေတွနှင့်​။

ကို​ေအာင်​ေကျာ်အတွက်ဝမ်း​နည်း​ချင်း​အထိန်း​အမှတ်ြဖင့်​ ဗမာတြပည်လံုး​ အစည်း​အ​ေဝး​များ​ ကျင်း​ပြကပါတယ်။ လူအများ​၏ ​ေထာင်ခံမှုြဖင့်​ ကို​ေအာင်​ေကျာ်ဈာပန ​ေကာ်မတီ မှ ကို​ေအာင်​ေကျာ်အား​ “​ေနမျိုး​ သီဟသူရ ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ်” ဟူ​ေသာ်ဘွဲ့​ြဖင့်​ ဂုဏ်ြပုခဲ့​ြကြပန်ပါတယ်။ ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် သည်ကား​ ဗမာ့​လွတ်လပ်​ေရး​အတွက် ပထမဦး​ဆံုး​ အသက်စ​ေတး​ခဲ့​ေသာ ဗ.က.သ ၏ အာဇာနည်ပင်။ ဤသို့​ ရဲရင့်​စွာ အသက်​ေပး​ခဲ့​ေသာ၊​ ဗမာ့​လွတ်လပ်​ေရး​၏ ​ေမာ်ကွန်း​တဆူ၊​ ရဲ​ေဘာ် ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် ကို ဤ​ေဆာင်း​ပါး​ြဖင့်​ ဒီဇင်ဘာလ (၂၀) ရက်​ေန့​၌ ကျ​ေရာက်ခဲ့​ေသာ “ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ်​ေန့​” အထိမ်း​အမှတ်အြဖစ် ဂုဏ်ြပုအပ်ပါတယ်။

ကို​ေအာင်​ေကျာ်…​ေကာင်း​ရာသုဂတိ လား​ပါ​ေစ။

ဘဇံလင်း​ (Dec 22, 2007.)



မှတ်စု။

၁) ဂျပ်ဆင်​ေကာလိပ် - ယုဒသန်​ေကာလိပ်။

၂) သခင်​ေအာင်ဆန်း​ – ရဲ​ေဘာ်သံုး​ကျိပ်​ေခါင်း​ေဆာင်။ ြပည်​ေထာင်စု ပိသုကာ နှင့်​ တပ်မ​ေတာ်၏ ဖခင်။

၃) သခင်နု – လွတ်လပ်​ေသာ ြပည်​ေထာင်စု ဗမာနိုင်ငံ​ေတာ်၏ ပထမဦး​ဆံုး​ ဝန်ြကီး​ချုပ်။

၄) သခင်လှ​ေဖ - ရဲ​ေဘာ်သံုး​ကျိပ်ဝင်၊​ ဗိုလ်လက်ျာ။ ဗမာ့​တပ်မ​ေတာ်၏ ပထမဦး​ဆံုး​ စစ်ဦး​စီး​ချုပ်။

၅) ကိုထွန်း​ရှိန် – ရဲ​ေဘာ်သံုး​ကျိပ်ဝင်၊​ ဗိုလ်ရန်နိုင်။ ဗ.က.သ သံမဏိလက်ရံုး​တပ်မှူး​။

၆) ကိုဘဟိန်း​ – ၁၃ဝဝြပည့်​ အ​ေရး​ေတာ်ပံုအတွင်း​၊​ ဗ.က.သ ဥက္ကဋ္ဌ။ “ြမင်း​ခွာတချက်​ေပါက်လျှင်၊​ မီး​ဟုန်ဟုန်း​ေတာက်​ေစရမည်” ဟု​ေဟာ​ေြပာခဲ့​ေသာ ​ေကျာင်း​သား​ေခါင်း​ေဆာင်။

၇) ကိုလှ​ေရွှ – ၁၃ဝဝြပည့်​ အ​ေရး​ေတာ်ပံုအတွင်း​၊​ ဗ.က.သ ဒုဥက္ကဋ္ဌ (​ေနာင်ယာယီ ဥက္ကဋ္ဌ)။ အာဏာရှင် ကိုလှ​ေရွှဟု လူသိများ​လာသူ။

၈) ​ေဒါက်တာဘ​ေမာ် – ဘုရင်ခံအမှု​ေဆာင်​ေကာင်စီ နန်း​ရင်း​ဝန်။ ဂျပန်​ေခတ် ဗမာနိုင်ငံ၏ အဓိပတိ။

၉) သံမဏိတပ် – ဗမာနိုင်ငံလံုး​ဆိုင်ရာ ​ေကျာင်း​သား​သမ္မဂ္ဂ သံမဏိလက်ရံုး​တပ်။ (ညီ​ေစ​ေနာ်၊​ စစ်ရဲ​ေမာ်…ချီတက်ြကဆို့​တူ​ေပျာ်​ေပျာ်…)

၁၀) ဖ​ေရဇာလမ်း​ – အ​ေနာ်ရထာလမ်း​။

၁၁) ဂျုဒါအီဇကယ်လမ်း​ – သိမ်ြဖူလမ်း​။

၁၂) ဒါလဟိုဇီလမ်း​ – မဟာဗန္ဒုလလမ်း​။

၁၃) စပတ်လမ်း​ – ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ်လမ်း​ (ကို​ေအာင်​ေကျာ်အား​ ဂုဏ်ြပုချင်း​အား​ြဖင့်​)။

၁၄) ​ေဂါ်ရာ ြမင်း​စီး​ စစ်ပုလိပ် – အိန္ဒိယ ​ေတာ်ဝင် ပုလိပ်တပ်​ေတာ် (Indian Imperial Police)။

၁၅) ဆင်နီတိုး​ရီး​ယမ်း​ – ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ​ေဆး​ရံု။





ကျမ်း​ကိုး​။

ြမဟန်။ ။ ဗိုလ်​ေအာင်​ေကျာ် (၁၉၁၅-၁၉၃၈)၊​ ကိုလိုနီ​ေခတ် ြမန်မာ့​သမိုင်း​အဘိဓာန်။ တက္ကသိုလ်များ​ သမိုင်း​သု​ေတသနဋ္ဌာန။ ၂၀၀၀။

သိန်း​ေဖြမင့်​။ ။ အ​ေရှ့​က​ေနဝန်း​ထွက်သည့်​ပမာ (ပ+ဒု)။

သိန်း​ေအာင်။ ။ ကျွန်​ေတာ်သိခဲ့​တဲ့​ေအာင်​ေကျာ်၊​ အိုး​ေဝမဂ္ဂဇင်း​ အတွဲ (၈)၊​ အမှတ် (၁)။ ၁၉၄၀။

ဦး​နု။ ။ တာ​ေတစ​ေနသား​။